محمداسماعیل مطلق ظهر امروز در همایش افزایش جمعیت و تبیین سیاستهای کلی جمعیت در تبریز اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب در اردیبهشت سال 93 سیاستهای افزایش جمعیت را در 14 بند ابلاغ کردند که پنج بند از این سیاستها به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مربوط است.
وی افزود: بند اول سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری یعنی ارتقاء پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت با افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی و بند دوم این سیاستهای ابلاغی که شامل رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوجهای جوان و توانمندسازی آنان در تأمین هزینههای زندگی و تربیت نسل صالح و کارآمد است به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مربوط است.
مطلق افزود: همچنین اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران بویژه در دوره بارداری و شیردهی و پوشش بیمهای هزینههای زایمان و درمان ناباروری مردان و زنان و تقویت نهادها و مؤسسات حمایتی ذیربط و تحکیم بنیان و پایداری خانواده با اصلاح و تکمیل آموزشهای عمومی درباره اصالت کانون خانواده و فرزندپروری و با تأکید بر آموزش مهارتهای زندگی و ارتباطی و ارائه خدمات مشاورهای بر مبنای فرهنگ و ارزشهای اسلامی- ایرانی و توسعه و تقویت نظام تأمین اجتماعی، خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی در جهت سلامت باروری و فرزندآوری و ارتقاء امید به زندگی، تأمین سلامت و تغذیه سالم جمعیّت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، بویژه اعتیاد، سوانح، آلودگیهای زیست محیطی و بیماریها از دیگر بندهای این سیاستهای ابلاغی است که اجرایی کردن این سیاستها با برنامهها و دستورالعملهای وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مربوط شده است.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت در ادامه با اشاره به وجود چالشهای متعدد در کاهش نرخ باروری در کشور ادامه داد: متوسط تعداد فرزندی که یک زن در طول دوران باروری خود به دنیا میآورد را نرخ باروری کلی میگویند و برای پیشگیری از منفی شدن رشد جمعیت میزان نرخ باروری باید حداقل به 2.1 (سطح جانشینی) باشد.
مطلق در ادامه بیشترین نرخ باروری را متعلق به سال 62 دانست و افزود: طبق بررسیهای به عمل آمده از سال 1351 تا سال 1390 بیشترین نرخ باروری در سال 1362 بوده است و میزان نرخ باروری در سال 1362 به میزان 6.8 بود و بعد از آن طی سالهای بعد پائین آمده و به نرخ 1.8 رسیده است.
وی افزود: طبق سرشماری سال 90 میزان باروری در کشور 1.8 بوده اما نرخ باروری در سالجاری اعلام نشده است اما جمعیت شناسان میگویند، نرخ باروری جمعیت کشور از 1.8 به 1.9 رسیده است.
افزایش نرخ باروری در جامعه روستایی آذربایجانشرقی
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با مقایسه آمارهای موجود در استان آذربایجانشرقی تصریح کرد: نرخ باروری در استان آذربایجانشرقی طبق سرشماری سال 90 به میزان 1.7 بوده است یعنی زیر نرخ باروری کلی است.
وی افزود: طبق بررسیهای به عمل آمده نرخ باروری در جامعه روستایی آذربایجانشرقی بیشتر شده ولی نرخ باروری در شهر تبریز هنوز مشخص نیست و بهزودی اعلام میشود.
مطلق ادامه داد: اگر ما نتوانیم نرخ باروری را به 2.1 برسانیم پویایی و جوانی جمعیت در استان آذربایجانشرقی محقق نخواهد شد و جمعیت پیر و سالخورده خواهیم داشت.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: وقتی میزان باروری در جامعهای زیر 2.1 باشد این امر برای آن جمعیت در آینده تهدید سلامتی است.
وی با طرح این سؤال که کاهش نرخ باروری ناشی از چه عواملی است، ادامه داد: افزایش میانگین سن ازدواج کاهش تعداد ازدواج، افزایش فاصله بین ازدواج و تولد فرزند اول، تمایل به تک فرزندی افزایش آسیبهای اجتماعی از جمله عوامل موثر بر نرخ باروری کلی در کشور است.
شتاب افزایش سن ازدواج در خانمها بیشتر است
این مقام مسئول با مقایسه آمارهای مربوط به افزایش سن ازدواج در جامعه اظهارداشت: سن ازدواج از سال 1345 تا سال 1390 به میزان 4تا6 سال بالا رفته و شتاب افزایش سن در خانمها بیشتر است.
وی اشتغال و تحصیلات را در افزایش سن ازدواج دختران موثر دانست و افزود: در برخی شهرها این سن ازدواج به 10 سال رسیده است اگر خانوادهها و بزرگان و خیرین کمک کنند و سن ازدواج دو سال پایین بیاید نرخ باروری رشد خوبی پیدا میکند.
مطلق بهترین سن باروری را بین 18 تا 35 سالگی اعلام کرد و خاطرنشان کرد: وقتی مادران در سنین بالای 35 سالگی به دنبال باروری هستند بیماریهای فشار خون، دیابت و بیماریهای کلیوی آنها را تهدید میکند و در نتیجه سلامت جنین نیز به خطر میافتد.
وی با اشاره به کاهش ازدواجهای صورت گرفته در کشور گفت: بررسیها نشان میدهد در سال 1385 تا 1390 در کل کشور تعداد ازدواج در هر سال کاهش پیدا کرده است البته در کل کشور در 7 ماه ابتدای امسال ازدواج 0.6درصد در کشور بالا رفته است.
ثبت 136 هزار و 765 مورد طلاق در کشور
وی افزایش طلاق را در جامعه یکی از چالشهای اساسی کاهش نرخ باروری ذکر کرد و گفت: طلاق در کشور از سال 1385 تا سال 1394 ماه به ماه و سال به سال بیشتر شده است و طبق آخرین آمار در سال 94 تعداد طلاق به تعداد 163هزار و 765 مورد بوده است.
مطلق ادامه داد: در استان آذربایجانشرقی در سال 91تا 93 میزان طلاق افزایش یافته و تنها در سال 94 میزان طلاق کاهش یافته است.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت افزود: از آسیبهای دیگر که نرخ باروری در کشور را کاهش میدهد بحث سقط جنین است.
وی در ادامه اعتیاد زنان را یکی از آسیبها و چالشهای مهم در حوزه سلامت زنان اعلام کرد و عنوان داشت: اعتیاد زنان که یکی از آسیبهای اجتماعی است فقر فزاینده، ابتلا به بیماریهای مقاربتی، مشکلات پرورشی در تربیت فرزندان، فروپاشی خانواده گسترش خشونت و رفتارهای پرخطر جنسی را به دنبال دارد.
مطلق افزود: بیش از 13 میلیون نفر دختر و پسر در آستانه ازدواج در کشور وجود دارند و باید گفت عمومیت ازدواج در کشور همچنان بالاست به طوری که طبق بررسیهایی که در سال 90 صورت گرفته است در سال 90 تنها 3.4 درصد زنان و 2.2 درصد مردان در گروه سنی 45 تا 49 ساله ازدواج نکرده بودند.
3 میلیون زوج نابارور در کشور
وی افزود: 3 میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارد بعد از ابلاغ سیاستهای جمعیتی در وزارت بهداشت و بر اساس اجرای فرمان 8 مادهای امام راحل خانمها و آقایانی نابارور هستند شناسایی شده و به مراکز ناباروری معرفی میشود.
مطلق تصریح کرد: طرح شناسایی زنان و مردان نابارور در 8 استان کشور اجرا میشود و درصدد هستیم این طرح را در سراسر کشور اجرایی کنیم.
مطلق خاطرنشان کرد: در راستای سیاستهای کلی افزایش جمعیت همچنین در دانشگاههای علوم پزشکی کشور مرکز ساماندهی نازایی ایجاد شده است
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت در ادامه با اشاره به زایمانهای صورت گرفته در بیمارستانها گفت: تمام زایمانهای طبیعی در کشور کاملا به رایگان صورت میگیرد و بالای 95 درصد زایمانها در بیمارستانها انجام میگیرد، سه درصد در مراکز تسهیلات زایمانی و کمتر از سه درصد زیر نظر افراد دوره دیده در خارج از بیمارستانها و کمتر از یک درصد تحت نظر افراد دوره ندیده و به اصطلاح ماماها صورت میگیرد.
سالانه یک میلیون و 120 هزار نفر به جمعیت آذربایجانشرقی
مطلق با اشاره به اضافه شدن جمیعیت سالانه کشور گفت: سالانه در کشور یک میلیون و 570 هزار موالید داریم که با احتساب میزان مرگ و میر سالانه در مجموع سالانه حدود یک میلیون و 120 هزار نفر به جمعیت کشور اضافه میشود.
وی در پایان مرگ و میر مادران در زمان زایمان را یکی دیگر از چالشهای مرتبط با حوزه درمان و سلامت ذکر کرد و افزود: مرگ مادران در سال 92 به تعداد 13 نفر، در سال 93 به تعداد 11 نفر و در سال 94 نیز به تعداد 15 نفر بوده است.