آراس: حبیبه حیرتی در خصوص کودکان کار بعنوان اقشار آسیب پذیر جامعه، اظهار کرد: ﮐﻮدﮐﺎن، ﯾﮑﯽ از ﻗﺸﺮﻫﺎی آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﺎن ﻋﻮاﻗﺐ ﺟﺒﺮانﻧﺎﭘﺬﯾﺮی را ﺑﺮای ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل دارد. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن، ﮐﻮدﮐﺎن ﮐﺎر و ﺧﯿﺎﺑﺎن ﮐﻪ زﯾﺮ ﻓﺸﺎر و در ﺳﺎیه ﺳﺨﺘﯽﻫﺎی زﻧﺪﮔﯽ، ﺑﻪ ﮐﺎر روی آورده اﻧﺪ، ﻓﺮآﯾﻨﺪ رﺷﺪ و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺷﺨﺼﯿﺖ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺷﺪنﺷﺎن ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻓﺘﺎده و این موضوع به یکی از بحران های اجتماعی اصلی جوامع تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه دوران ﮐﻮدﮐﯽ در رﺷﺪ و ﺳﻼﻣﺖ ﮐﻮدک و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺷﺨﺼﯿﺖ او اﻫﻤﯿﺖ زﯾﺎدی دارد خاطرنشان کرد: ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎ و ﺣﻘﻮق ﮐﻮدک در حساس ترین سال های زندگی او، نقشی مهم، در پرورش ﮐﻮدﮐﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ و ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﺑﺮای ﺟﺎﻣﻌﻪای ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﻮدﮐﺎن، ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﻓﺮدای آن ﻫﺴﺘﻨﺪ، اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
این فعال اجتماعی در ادامه تعریفی از کودک کار ارائه کرد و گفت: کودکان خیابانی به افـراد زیـر 18 سـال اطـلاق می گردد که برای ادامه بقاء خود مجبور به کار یا زندگی در خیابان هستند. این کودکان در خیابان با هدف کسب درآمد برای کمک بـه خانواده یا تأمین مخارج شخصی مجبور به کار برای گذران زندگی هستند.
حیرتی اضافه کرد: اغلب کودکان کار فاقد مهارت لازم برای گذراندن زندگی روزمره هستند و بسیاری از آنان برای بقا، مجبور به انجام فعالیت های غیرقانونی مثل گدایی، دزدی، فحشـا، پورنـوگرافی، قاچـاق، توزیع و فروش مواد مخدر میشوند.
وی خاطرنشان کرد: برای نجات کودک از کار باید اقدامات جهانی گستردهای انجام شود، اما در کنار این اقدامات جهانی نیاز است هر یک از کشورها برنامه و راهکاری موثر و مناسب و در این حوزه تعریف کنند و در ایران نیز رسیدگی به این موضوع بیش از پیش احساس میشود و هر اندازه که در خصوص این قضیه تعلل شود بر تعداد کودکان کار افزوده خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه سازمان بهداشت جهانی و یونیسف تعداد کودکان خیابانی در جهان را بین 100 تا 150 میلیـون کـودک برآورد کرده است گفت: زندگی در خیابان، عدم دسترسی به امکانات بهداشتی، دسترسی بـه مواد مخدر ارزان قیمت و یـا حتی رایگان، فقر، سوءاستفادههای جسمی و جنسی و فقدان حمایت خانواده و اجتماع، سلامتی این کودکان را به خطر می اندازد، به طوری که مرگ و میر این افراد 9 تا 31 برابر حد انتظار بر اساس سن و جنس تخمین زده شده است.
حیرتی اظهار کرد: در این کودکان، دختران بیشتر در معرض خطرات گوناگون قرار میگیرند. بسیاری از پژوهش ها در کشورهای مختلف جهان، کودکان خیابانی را محصول شرایط اقتصادی- اجتماعی نامطلوب خانواده ها دانسته اند. تضادهای ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﺎﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺛﺮوت، ﺳﺒﺐ ﭘﯿﺪاﯾﺶ ﻣﻌﻀﻼت و بحران های اجتماعی زﯾﺎدی در ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﯽﺷﻮد که وﺟﻮد ﮐﻮدﮐﺎن ﮐﺎر و ﺧﯿﺎﺑﺎن از ﺟﻤﻠﻪ آنهاست. ﮐﻮدﮐﺎن ﮐﺎر، ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎن ﺑﯽﻋﺪاﻟﺘﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد ﺗﻌﺮض و ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ.
این فعال اجتماعی کودکان را بیش از سایرگروهها در معرض آسیبهای اجتماعی دانست و گفت: در کشور ایران نیز، کودکان به دلایل مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با آسیبها و مشکلات متعددی روبهرو هستند. تعدادی از پژوهش ها نیز وضعیت نابسامان خانواده مانند خشونت خانگی و بی سرپرستی کودکان را در ورود آنها به خیابان مؤثر دانسته اند.
وی ادامه داد: علاوه بر این عوامل گوناگونی دیگری نیز در موضوع کودکان کار اثرگذار هستند، از جمله فقر، هزینه تحصیل، توزیع نابرابر بودجههای فرهنگی و عمرانی بین شهرهای بزرگ و کوچک، اختلاف روزافزون شکاف طبقاتی، بیکاری، اعتیاد، جنگ و غیره که منجر به مهاجرت به شهرهای بزرگ و یا کشورهای همسایه برای کار یا دستمزد بیشتر میشود. به جهت پیدا نشدن فرصت های شغلی مناسب برای والدین و افزایش هزینهها به اجبار بخش زیادی از تأمین درآمد بر عهده کودک خانواده می افتد.
حیرتی با بیان اینکه عدم برنامهریزی معین و فقدان قوانین حمایتی موجب پایداری کار کودکان شده است، خاطرنشان کرد: توجه به موضوع حقوق کودک به صورت عام و کودک کار به طور خاص یک مسئله ملی است که باید در اولویت قرار داده شود.
وی افزود: برای نجات کودک از کار باید اقدامات جهانی گستردهای انجام شود، اما در کنار این اقدامات جهانی نیاز است هر یک از کشورها برنامه و راهکاری موثر و مناسب در این حوزه تعریف کنند. در ایران نیز رسیدگی به این موضوع بیش از پیش احساس میشود و هر اندازه که در خصوص این قضیه تعلل شود بر تعداد کودکان کار افزوده خواهد شد.
این فعال اجتماعی با بیان اینکه ندانستن مهارتهای زندگی و اجتماعی سبب میشود خانواده و کودک آسیبهای جدی ببینند، ادامه داد: کودکان معصومی که به اجبار باید علاوه بر تحصیل در حاشیه معابر و یا کارگاهها به دنبال نان آوری برای خانواده باشند، در معرض انواع آسیبها ناهنجاریهای اخلاقی و اجتماعی قرار دارند و بی شک هزینههایی که در صورت انحراف در آینده بر جامعه تحمیل خواهند کرد بسیار بیشتر از آن چه امروز باید برای آموزش کودکان ایرانی و اتباع صرف شود خواهد بود.
منبع/ ایسنا