فوق تخصص ریه مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز تاکید کرد: برای علت یابی سرفه های طولانی مدت بین 3 تا 8 هفته باید اقدامات تشخیصی سریعا برای بیمار انجام شود.
به گزارش روابط عمومی مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز، دکتر حشمت اله توکل در این باره اظهارکرد: دستگاه تنفس به طور مداوم در معرض هوای بیرون قرار دارد و تقریبا در هر دقیقه به طور متوسط 7.5 لیتر هوا وارد ریه خود می کنیم.
وی با بیان اینکه در حالت ورزش و فعالیت های بدنی میزان هوای ورودی به ریه ها افزایش می یابد، افزود: دستگاه تنفسی در طول روز به طور طبیعی در معرض عوامل آسیب رسان محیطی مانند شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی(میکروب ها) قرار می گیرد؛ سرفه یکی از راه های دفاعی حفظ سلامتی دستگاه تنفسی است.
فوق تخصص ریه مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز ادامه داد: زمانی که فرد در معرض یک عامل شیمیایی قوی مانند آمونیاک یا تینر قرار بگیرد، مواد شیمیایی راه های هوایی را تحریک می کند و فرد با سرفه سعی می کند این مواد را از ریه خارج کند.
توکل درباره دیگر اثرات مفید سرفه بر دستگاه تنفس اظهارکرد: در راه های هوایی مقداری ترشحات وجود دارد که فرد سالم در طول روز با سرفه این ترشحات را از ریه خارج می کند یا به صورت خلط بیرون می دهد. چنانچه این ترشحات در راه های هوایی باقی بماند، زمینه مساعدی برای بروز عفونت فراهم می شود. لذا سرفه یک مکانیزم دفاعی بسیار پر فایده است که محیط ریه و راه های هوایی را از عوامل آسیب رسان مختلف مصون می دارد. اما در مواقعی که سرفه شدید و دفعات آن زیاد باشد، زندگی فرد را مختل می کند.
وی با بیان اینکه سرفه های شدید و طولانی باعث درد عضلانی سینه و حتی موجب شکستگی دنده می شود، افزود: ممکن است حین سرفه های پشت سر هم و شدید، بازگشت خون به ارگان های بدن با اشکال صورت بگیرد و هوشیاری فرد کاهش پیدا کند لذا امکان اینکه فرد حین سرفه های شدید هوشیاری خود را از دست بدهد و دچار عدم هوشیاری موقت شود، وجود دارد.
فوق تخصص ریه مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز اظهارکرد: از دیگر عوارض سرفه های شدید این است که ممکن است فرد بعد از سرفه دچار استفراغ شود. همچنین سرفه های مکرر در فردی که فتق دارد یا تحت عمل جراحی چشم قرار گرفته باشد، باعث بدتر شدن شرایط بیمار خواهد شد. در خانم ها نیز سرفه های شدید، بی اختیاری ادرار ایجاد می کند.
توکل ادامه داد: سرفه ها به دو دسته تقسیم می شوند؛ دسته اول سرفه های حاد است که کمتر از سه هفته طول می کشد و دسته دوم سرفه های مزمن هستند که بهبودی آن ها بین سه تا هشت هفته به طول می انجامد.
وی گفت: سرفه های حاد معمولا علت خطرناکی ندارند و اکثر این نوع سرفه ها به دلیل عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی ایجاد می شوند. اما علت سرفه هایی که بیش از سه هفته طول می کشند باید بررسی شود؛ حدود 80 تا 90 درصد این نوع سرفه ها چند علت مشخص دارند که یکی از این علل افزایش تحریک پذیری راه های هوایی است. ریه برخی از افراد به صورت زمینه ای تحریک پذیر است و معمولا یک سرماخوردگی یا مصرف یک ماده غذایی موجب تشدید این تحریک پذیری می شود.
توکل افزود: افراد دارای ریه حساس، شاید هفته ها بعد از سرماخوردگی به محض مواجه با یک عامل محرک مانند هوای سرد کولر در تابستان، دود سیگار و قلیان و غیره، دچار سرفه های شدید می شوند. هنگام خندیدن یا ورزش کردن به لحاظ اینکه ورود هوا به ریه ها مستقیم صورت می گیرد و هوا فرصت گرم و مرطوب شدن پیدا نخواهد کرد، این افراد دچار سرفه می شود. این موضوع در کودکان بیشتر مشاهده می شود.
وی اظهارکرد: یکی دیگر از علل بروز سرفه های مزمن ترشحات پشت حلق است؛ افرادی که به علت حساسیت یا عفونت به خصوص در سینوس ها، ترشحات پشت حلق دارند دچار سرفه های مزمن می شوند. این گونه افراد باید دائما گلوی خود را از ترشحات پاک کنند.
فوق تخصص ریه مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز برگشت اسید معده به مری را نیز علت دیگر ایجاد سرفه های مزمن دانست و گفت: در انتهای مری گیرنده های سرفه وجود دارد و وقتی اسید معده با مخاط مری تماس پیدا می کند، فرد دچار سرفه می شود. در این شرایط سرفه ممکن است با سوزش سر دل و علائم ریفلاکس معده همراه باشد.
توکل عنوان کرد: عامل دیگری که باعث بروز سرفه های مزمن می شود، استفاده از برخی داروهای کنترل فشار خون است که ممکن است با قطع این داروها سرفه برطرف شود، البته به این بیماران توصیه می شود هرگز دارو را خودسرانه قطع نکنند و باید برای مشاوره به پزشک معالج خود مراجعه کنند.
وی افزود: افراد سیگاری معمولا خلط و سرفه طولانی دارند و درمان آن قطع سیگار است. همچنین افرادی که به سرفه های مزمن دچارند اگر بیماری خاصی ندارند می توانند از داروهایی مانند دکسترومتورفان و شربت های حاوی کدئین استفاده کنند البته این داروها برای چند روز و مصرف محدود توصیه می شود و نباید به صورت طولانی مدت از این داروها استفاده کرد.
فوق تخصص ریه مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز گفت: چنانچه سرفه های طولانی همراه با خلط و دفع خون باشد، فرد باید به پزشک مراجعه کند. دفع خون به خصوص اگر کم و به صورت رگه خونی و در فرد زیر 40 سال و غیر سیگاری باشد، اکثر مواقع ناشی از یک عفونت ویروسی است ولی اگر سرفه در فرد بالای 40 سال و سیگاری با دفع خون همراه باشد باید پس از مراجعه به پزشک متخصص، بررسی لازم درباره تشخیص علت این سرفه ها به دقت انجام بگیرد.
توکل اظهارکرد: آنچه که برای پزشک بسیار اهمیت دارد این است که چه عواملی باعث تشدید یا کاهش سرفه در فرد می شود؛ برای تشخیص علت سرفه ها، بعد از گرفتن شرح حال از بیمار و معاینه، معمولا رادیوگرافی قفسه سینه و سینوس تجویز می شود. در برخی موارد نیز ضرورت پیدا می کند که پزشک تست های تخصصی تر مانند سی تی اسکن یا اسپیرومتری انجام دهد. | 
