صبحانه پرس، ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا در نشستی در بنیاد کارنگی که با موضوع چالشهای هستهای جهان برگزار شد، به توافق هستهای ایران و گروه 1+5 که در تابستان 2015 حاصل شد اشاره کرد و آن را یکی از دستاوردهای دولت باراک اوباما در حوزه انرژی هستهای دانست.
وی در ادامه سخنان خود به بررسی ویژگیهای برجام پرداخت و گفت: اول اینکه برجام، برنامه هستهای ایران را به مدت 15 سال محدود میکند و ایران در این دوره زمانی میتواند سطحی از فعالیتهای هستهای خود را حفظ کند و به برنامه هستهای صلحآمیز ادامه دهد. دومین ویژگی این است که در نتیجه توافق هستهای مدت زمان گریز هستهای ایران برای 10 سال، دست کم یک سال خواهد بود که بسیار بیشتر از زمانی است که پیش از این ارزیابی میشد.
مونیز در این نشست سومین نتیجه توافق هستهای را ایجاد یک کانال خرید از طریق کمیسیون مشترک دانست که به طور ویژه وظیفه آن با خریدهای ایران در حوزه انرژی هستهای مرتبط است.
وی در ادامه اظهاراتش با بیان اینکه اقدامات شفافساز و راستیآزمایی فوقالعاده در خصوص برنامه هستهای ایران به مدت 25 سال توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام میشود ادعا کرد که "آژانس در طول این مدت برای بازرسی به چرخه هستهای ایران دسترسی دارد که یک مسوولیت بزرگی برای آژانس است. موضوع دیگر به فعالیتهای هستهای تسلیحاتی مرتبط است از جمله شبیهسازی انفجارهای با قدرت بالا و دستگاههای انفجاری، بنابراین ایران نه تنها سلاح هستهای نخواهد داشت بلکه فعالیتهای مربوطه برای دستیابی به تسلیحات را نیز ندارد."
صبحانه پرس، وزیر انرژی آمریکا در حالی مدعی است که برجام ایران را از دسترسی و انجام فعالیتهای هستهای تسلیحاتی دور کرده است که بر اساس سند آژانس تایید شد تمامی ادعاها و اتهامات مبنی بر اینکه فعالیتهای هستهای ایران ابعاد نظامی دارد در چارچوب پرونده پی ام دی حل و فصل شده است.
وزیر انرژی آمریکا با بیان اینکه برجام از هر توافق مشابه دیگری که تاکنون حاصل شده جامعتر و بهتر است گفت که افراد زیادی برای مدت زمانی طولانی روی این توافق کار کردند که هم در سطح فنی و هم سیاسی بودند.
وی در ادامه سخنان خود گفت که منافع اقتصادی حاصل از برجام برای ایران به همان میزانی بوده که پیشبینی میشد که اغلب در نتیجه صادرات این کشور است.
آمریکاییها در یک بدعهدی و تفسیر به نفع خود از برجام نسبت به برداشته شدن بخش مهمی از تحریمها و برداشتن موانع بر سر راه همکاری کشورهای مختلف اروپایی و آسیایی بعد از برجام اقدام کرده است و ایران نسبت به این رویکرد آمریکا در سطوح مختلف و نیز در چارچوب کمیسیون مشترک برجام اعتراض و انتقاد خود را مطرح کرده است.
بیش از هفت ماه از اجرایی شدن برجام میگذرد اما هنوز ایران نتوانسته است از مزایای رفع تحریمها همانطور که در سند برجام مکتوب شده است در عمل بهرهمند شود.
مونیز همچنین با بیان اینکه توافق هستهای برای حل مسائل دیگر از جمله سیاستهای ایران در منطقه نبوده است تاکید کرد: این توافق صرفا یک توافق با موضوع انرژی هستهای بود که براساس آن ایران در ازای محدودیت برنامه هستهایاش از رفع تحریمها برخوردار شد. از نظر من اکنون این توافق حتی بهتر از آن چیزی است که ما در ژوئیه 2015 و ژانویه 2016 انتظار داشتی