به گزارش آراس: احمد محمدی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار شبکه نفت و انرژی «ایرانپترونت» ماهیت مذاکرات و فعالیتهای مربوط به امضای قراردادهای توسعهای میادین تحت راهبردی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب را نیازمند صرف زمان تا مرحله اجرایی شدن قرارداد عنوان کرد و با ابراز امیدواری نسبت به آینده صنعت نفت گفت: نقشآفرینی وسیع شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در بهرهبرداری بسیاری از طرحهای این منطقه کماکان ادامه دارد.
احمد محمدی با اشاره به بررسی و تصویب طرحهای پیشنهادی توسعه دو میدان پرنج و پارسی در شورای عالی مخازن در سال ۹۷، افزود: با توجه به مذاکراتی که بیش از یک سال به طول انجامید، انتظار میرود طرح توسعه این میادین در نیمه اول سال ۹۸ به عقد قرارداد منجر شود.
مدیرعامل بزرگترین شرکت تولیدکننده نفت کشور، میدان شادگان را یکی دیگر از میادینی عنوان کرد که در صف توسعه مدل قراردادی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب قرار دارد و افزود: بخش عمدهای از مذاکرات فنی و مالی توسعه این میدان به مراحل نهایی رسیده است و امیدواریم قرارداد نهایی توسعه آن نیز در چند ماه آینده به امضاء برسد.
وی ایجاد ظرفیتسازی در میادین تولیدی تحت راهبری این شرکت را حائز اهمیت عنوان کرد و با بیان اینکه اغلب میادین مناطق نفتخیز جنوب در مدار بهرهبرداری قرار دارند گفت: بازسازی، نوسازی و ایجاد ظرفیت برای رسیدن به تولید حداکثری برای آینده نزدیک، یکی دیگر از اهداف توسعهای است که نباید از آن غافل شد.
محمدی در پاسخ به پرسش خبرنگار «ایرانپترونت» مبنیبر مقایسه مدل قراردادی مناطق نفتخیز جنوب با قراردادهای IPC اظهار کرد: مدل قراردادی مناطق نفتخیز جنوب ذیل مصوبه هیأت وزیران است و چارچوب اصلی آی.پی.سی را حفظ کرده، بدین مفهوم که نحوه بازپرداخت سود از عواید مخزن و از محل ۵۰ درصد تولید اضافه نسبت به خط پایه تخلیه در میادین نفتی صورت میگیرد.
در مدل جدید قراردادهای نفتی موسوم به IPC اغلب میادین مرزی، توسعه نیافته یا کمتر توسعهیافته و مخازنی که ضریب بازیافت بسیار پایینی دارند و به طور جدی تکنولوژیمحور هستند، هدفگذاری شدهاند، در حالی که مدل قراردادی مناطق نفتخیز جنوب، بیشتر مخازن و میادین در حال تولید و توسعه را هدفگذاری کرده است که اصطلاحاً به آنها Brown Field یا Brown Reservoir گفته میشود.
پیمانکار در قراردادهای نفتخیز جنوب مستحق پاداش میشود؟
احمد محمدی ضمن اشاره به دو رویکرد «توسعه» و «نگهداشت تولید» در اجرای مدل قراردادی نفتخیز جنوب درباره جایگاه پیمانکاران در این مدل قراردادی گفت: با توجه به اینکه اغلب میادین مناطق نفتخیز جنوب در مدار تولید قرار دارند، در مدل قراردادهای مناطق نفتخیز جنوب نقش و جایگاه حمایت و پشتیبانی از فرآیند تولید Production Support and Assistant در تمامی بخشهای تحتالأرضی و سطحالأرضی اعم از چاهها، خطوط انتقال، پمپاژ نفت و … بر دوش پیمانکار گذشته میشود، همچنین تأمین قطعات و مواد موردنیاز مصرفی، تعویضی و توسعهای در اختیار پیمانکار گذاشته خواهد شد. به عنوان مثال در میدان کرنج که هماکنون بیش از ۱۰۰ هزار بشکه تولید نفت دارد، از لحظه آغاز عملیات اجرایی در توسعه میدان، پشتیبانی و نگهداشت تولید ۱۰۰ هزار بشکه نفت در روز به عهده پیمانکار قرار میگیرد و راهبری تولید، مدیریت مخزن و فعالیتهای مهندسی با شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب خواهد بود.
وی به ایجاد جهش و افزایش ظرفیت تولید از میادین در حال بهرهبرداری نیز اشاره کرد و گفت: همانطور که پیشتر ذکر شد، اغلب میادین مناطق نفتخیز جنوب Brown Field و در مدار تولید هستند و با افت طبیعی فشار مخازن، سالانه ۵ تا ۱۰ درصد توان برداشت نفت از میادین کاهش مییابد که میتوان با انجام اقدامات چاهمحور یا فعالیتهای روسطحی، نگهداشت تولید را در سطح موردنظر حفظ کرد.
احمد محمدی افزود: در مدل قراردادی نفتخیز جنوب یک Base Case Line در نظر گرفته شده است، به این مفهوم که پیمانکار به شرط حداقل سرمایهگذاری (Minimum first exposure) در میدان و دستیابی به اهداف تولید برنامهریزی شده، به ازای هر یک بشکه افزایش ظرفیت تولید نسبت به تولید لحظهی تحویل میدان به پیمانکار مستحق دریافت پاداش از عواید میدان میشود.
این مقام مسئول در صنعت نفت، ظرفیتهای دیده شده در این مدل قراردادی را به دلیل از بین نرفتن مفهوم سرمایهگذاری در میادین در حال بهرهبرداری عنوان کرد و گفت: در مدل قراردادی مناطق نفتخیز جنوب همه آنچه که در بخش بالادستی مورد تأیید و تأکید بوده است، به جد و به روشنی دیده شده است.
سهم انتقال تکنولوژی در مدل قراردادی مناطق نفتخیز جنوب
احمد محمدی ضمن اشاره به نیاز بکارگیری تکنولوژی، دانش و تجربه روز در مخازنی که دارای ضریب بازیافت پایین هستند، گفت: برخی از میادین مناطق نفتخیز جنوب دارای ضریب بازیافت اولیه (Primary Recovery) بالای ۲۰ درصد هستند، اما برخی نواحی میادین با پدیده نفت بجای مانده (By pass oil)مواجه هستند. به عنوان مثال، در برخی از نواحی میدانهایی مثل کرنج و پارسی، بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر نفت بایپس شده وجود دارد. در این میادین ضریب بازیافت ۲۰ تا ۳۰ درصد تخمین زده شده است، بنابراین میتوان گفت ۷۰ درصد از نفت مخازن این میدانها قابل برداشت نیست و تنها با بکارگیری روشهایی که به آن (Enhance Oil Recovery- EOR Methods) گفته میشود و نیازمند سه آیتم هزینه، تکنولوژی و اجرای بهترین سناریو و روش مناسب هستند، میتوان ضریب بازیافت از این میدان را به میزان ۳ تا ۵ درصد افزایش داد. در قراردادهای توسعه این میدان بایستی بخشی از تمرکز پیمانکار بر روی بکارگیری تکنولوژی مناسب جهت تولید از بخشی که دارای نفت بایپس شده است، معطوف شود.
دانشگاهیان در توسعه میادین مناطق نفتخیز جنوب چه نقشی ایفا میکنند؟
مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب بر لزوم بهرهگیری از شرکتهای توانمند نفتی به منظور انتقال تکنولوژی تاکید کرد و با اشاره به فضای مساعد فراهم شده برای حضور دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی گفت: شاید دانشگاهیان در اجرای پروژههایی چون حفاری چاهها، واحدهای بهرهبرداری و نمکزدایی، تقویت فشار یا جمعآوری گاز توانمند نباشند، اما قطعاً میتوانند با تمرکز بر شناخت مکانیزمها و مشکلات این حوزه و ارائه راهحلهایی که بتوان برخی مشکلات را مرتفع کرد، بسیار اثربخش ظاهر شوند.
وی همچنین به امضای تفاهمنامههای مطالعاتی و تحقیقاتی با برخی از دانشگاهها و پژوهشکدههای صنعت نفت اشاره کرد و گفت: در حال حاضر فعالیتهای مطالعاتی و پژوهشی برای توسعه میادین اهواز، گچساران، کرنج، مارون، کوپال و منصوری توسط دانشگاهها در حال انجام است و امید میرود توان و تخصص دانشگاهیان، اساتید و محققان کشور به خلق ارزش افزوده برای کشور کمک شایان توجهی کند.