صبحانه پرس-دکتر نگین مرادی عضو هیئت علمی و معاون آموزشی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در رابطه با فرآیند آموزشی انجام شده در دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه در جشنواره کشوری شهید مطهری سال جاری گفت: واقعیت این است که پیش از این فرآیند و در سال های گذشته، دانشکده فعالیت چندانی در حوزه فعالیت های آموزشی جشنواره شهید مطهری نداشت و به صورت نظام مند در این حیطه کار نمی شد، به همین خاطر همکاران دانشکده از سال گذشته تصمیم گرفتند که در این حوزه فعالتر باشند، بنابراین تعداد 7 فرآیند که نتیجه زحمت گروهی تمامی همکاران بود از دانشکده توانبخشی به جشنواره ارسال شد که یکی از فرآیندها، در خصوص مولاژهای حنجره بود.
وی در بحث اهمیت فرآیند مولاژها افزود: بسیاری از دروس تخصصی حیطه توانبخشی مثل آناتومی و فیزیولوژی وابسته به دروس علوم پایه هستند که دانشجو باید درس آناتومی را خوب بشناسد و برایش درونی و کاربردی شده باشد نه اینکه صرفاً نمره درس با حفظ کردن مطالب بدست آمده کسب شود. بحث اختلال صوت نیز از این قاعده مستثنی نیست، یعنی در رشته گفتار درمانی، گفتار درمانگری در حیطه بیماری های حنجره موفق خواهد بود که آناتومی و فیزیولوژی را به خوبی بداند.
مرادی در ارتباط با درس آناتومی خاطرنشان کرد: دانشجویان در طول دوران کارشناسی چندین واحد آناتومی را می خوانند ولی چون ماهیت درس به صورت حفظی است، استفاده از فیلم ها، تصاویر و اطلس ها نمی تواند درس را برای دانشجو درونی کند و به همین خاطر هنگامی که وارد نیمسال بعدی شده و قصد گذراندن درس اختلال در صوت را دارد، آناتومی و ارتباط عضلات و غضروف ها را فراموش کرده است.
وی در مورد واحد درسی اختلال در صوت گفت: واحد اختلال در صوت به دو شکل تئوری و عملی ارائه شده و نحوه تدریس بدین گونه است که مجدداً و برای یادآوری، طی یک جلسه درس آناتومی به صورت عملی برای دانشجویان مرور شده و از آنها خواسته می شود که در بخش عملی با هر ماده ای که در اختیار دارند از جمله مقوا، کاغذ، خمیر بازی و ... غضروف ها، عضلات و تارهای صوتی را بسازند و در حین ساختن، نحوه قرار گرفتن عضلات و اتصالات غضروف ها برای آنها توضیح داده می شود.
معاون آموزشی دانشکده توانبخشی دانشگاه در مورد نتیجه استفاده از مولاژ حنجره تصریح کرد: با ساخت مولاژ، دانشجویان در مورد غضروف ها و نحوه ارتباط شان با همدیگر به صورت کاربردی و عینی مطالبی را یاد می گیرند که مثلاً غضروف آرتینویید با غضروف کرایکویید به چه شکلی مفصل را ایجاد می کند و یا اینکه تار صوتی از اتصال کدام غضروف ها به همدیگر حاصل می شود. به عبارتی دانشجویان با تولید مولاژها با دست خود، آناتومی را بصورت کاربردی و ملموس یاد می گیرند.
وی ضرورت حرکت به سمت تولید این فرآیند را اینگونه بیان کرد: علیرغم آنکه در سال های اول تدریس درس آناتومی را به دفعات زیاد برای دانشجویان تدریس می کردم اما هنگامی که زمان درمان فرا می رسید، دانشجو آناتومی را فراموش کرده بود، بنابراین درمان بی نتیجه می ماند و یا اینکه مشاهده می شد دانشجویی که با خود من درس صوت را گذرانده بود متأسفانه به دلیل فراموش کردن غضروف ها و ارتباطاتشان، در کلینیک و بر بالین بیمار نمی توانست یک ارزیابی دقیق از حنجره داشته باشد.
مرادی تصریح کرد: 6 سال بر روی این پروژه کار شده است و ماحصل سال هفتم که نتایج تحقیقات و تلاش بنده و دکتر سلطانی و همچنین لطف و تشویق همکارانی همچون دکتر سیاح، دکتر اسلامی و مهندس کمیلی که در EDCحضور دارند بود، باعث شد که فرآیندنویسی مولاژ، تدوین و نگارش آن انجام شود و به جشنواره کشوری شهید مطهری ارسال گردد.
معاون آموزشی دانشکده توانبخشی دانشگاه در ارتباط با تغییراتی که این فرآیند در روند آموزشی ایجاد کرده است گفت: طی 10 سال گذشته تا بحال مدرس درس حنجره و مواد درسی در بخش آناتومی ثابت بوده است چرا که آناتومی حنجره تغییر نمی کند و یک موضوع ثابت است اما بعد از اجرای ساخت مولاژ حنجره توسط دانشجویان و مقایسه نمرات آناتومی در درس صوت در 4 سال اول تدریس و 6 سال گذشته مشاهده شد که میانگین نمرات افزایش پیدا کرده است. مورد دیگر افزایش رضایت مندی دانشجویان است که آناتومی را بصورت عملی یاد می گیرند.
مرادی پیرامون اینکه این فرآیند در روند آموزشی کامل است یا خیر و نیاز به تکمیل شدن بیشتری دارد افزود: در حقیقت این فرآیند به صورت مقاله برای یک ژورنال معتبر در زمینه اختلالات صدا فرستاده شده و از بابت آموزش آناتومی برای داوران بسیار مورد توجه بوده و توانست پذیرش بگیرد اما قطعاً مثل هر کار دیگری نیاز به تغییر و حرکت به سمت جلو دارد.
ارائه دهنده فرآیند برتر ساخت حنجره در جشنواره شهید مطهری افزود: موضوعی که می تواند در این زمینه کمک کننده باشد این است که دانشجویان گاهی از مقوا و خمیر بازی برای ساخت مولاژ استفاده می کنند اما اگر دانشگاه مواد لازم مثل فوم های خاص که برای ساخت مولاژ استفاده می شود را در اختیار دانشجویان قرار دهد، فهم درس بیشتر و نتیجه کار بسیار شکیل خواهد شد. موضوع دیگری که در این فرآیند بهتر است اتفاق بیفتد این است که دانشجو زمانی که وارد کلینیک می شود و بر بالین بیمار می رود، توسط استاد پیگیری و دنبال شود تا تأثیر فرآیند بر بیمار بررسی شده و مشاهده گردد که آیا عملکرد دانشجو خوب است یا اینکه همچنان نیاز به آموزش های بیشتری دارد و باید حدود 2 سال توسط استاد پیگیری شود تا نهایتاً با آمادگی کامل بر بالین بیمار حاضر گردد.
عضو هیئت علمی دانشگاه در پایان گفت: هر چند که اعضای هیئت علمی وظایف مختلفی دارند اما مهمترین وظیفه آنها نقش معلمی است که امیدوارم دانشگاه، اعضای هیئت علمی را جهت حرکت به سمت جشنواره شهید مطهری بیشتر تشویق کند و باعث شود همکارانی که در کلاس های درس فعالیت های مفیدی دارند که در هیچ کجا ذکر، عنوان و یا ثبت نمی شود خیلی جدی به EDC نگاه کنند تا در سال های آتی با جشنواره ای پرشورتر و با شرکت حداکثری اعضای هیئت علمی مواجه شویم.