فرزانه شرفبافی در گفت وگو با جمعی از خبرنگاران درباره امکان واگذاری سهام ایران ایر در بازار سرمایه برای رفع بخشی از مشکلات اقتصادی هما گفت: امکان این کار وجود دارد.
مشکلات اقتصادی ساختاری هما
هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران علی رغم آنکه ایرلاین ملی، دولتی و حامل پرچم (Flag Career) محسوب می شود، اما به دلایل متعددی از جمله بهره وری پایین، کم بودن تعداد ناوگان، بالا بودن تعداد نیروها، ساختار اقتصادی و بازرگانی غیر بومی، نابسامانی صندوق بازنشستگی و درنتیجه تحمیل هزینه حقوق و مزایای بازنشستگان این شرکت بر دوش هما و ... با مشکل کمبود شدید نقدینگی و زیان انباشته دست و پنجه نرم می کند.
استقراض از سازمان بنادر برای پرداخت حقوق شاغلان و بازنشستگان هما
مشکلات اقتصادی ایران ایر در حدی بود که بر اساس اعلام محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس(در مراسم ورود تعدادی از ای تی آرهای هما در سال ۹۶)، این شرکت برای تأمین حقوق یک ماه از کارکنان خود با دستور وزیر سابق راه و شهرسازی، مجبور به استقراض از سازمان بنادر و دریانوردی شد.
فرزانه شرفبافی مدیرعامل ایران ایر در نشست خبری نمایشگاه حمل و نقل در دی ماه امسال نیز با تأیید این اقدام که بابت تأمین حقوق کارکنان شاغل و بازنشسته هما در یکی از ماه های پاییز سال قبل انجام شده بود، از تسویه این بدهی در پایان سال مالی ۹۶ و قبل از آغاز حسابرسی قانونی صورت های مالی این دو دستگاه دولتی خبر داد.
وزیر راه: بدهی های هما با مطالبات آنها از دولت تهاتر می شود
محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی نیز چند روز قبل در حاشیه مراسم افتتاح آشیانه شماره ۲ هما در فرودگاه امام خمینی (ره) درباره زیان ایران‌ایر اظهار داشت: ایران‌ایر زیان‌ده نیست ولی زیان انباشته دارد و این متأثر از مطالبات سنواتی و خدماتی است که داده و مطالباتی که نگرفته است.
وی با بیان اینکه هما از دولت مطالباتی دارد، گفت: این مطالبات با بدهی انباشته هما تهاتر می‌شود تا بدین ترتیب ایران‌ایر با ایرلاین‌های مشابه قابل رقابت باشد.
اسلامی افزود: ایران‌ایر، ایرلاین حامل پرچم ما است و همه کشورهای دنیا از ایرلاین ملی خود حمایت می‌کنند.
وی با بیان اینکه هما جزء افتخارات کشور محسوب می‌شود اظهار داشت: اصلاحات ساختاری و حقوقی در هما انجام خواهد شد؛ دستور کار ما برای هما اصلاحات و تحولات ساختاری، نوسازی و تجهیز ناوگان است.
اعطای سرمایه در گردش به ایرلاین ها
وزیر راه و شهرسازی همچنین در این مراسم بدون آنکه نامی از شرکت هواپیمایی خاصی ببرد، از تلاش دولت برای اعطای سرمایه در گردش به ایرلاین ها خبر داد و تصریح کرد: شرکت های هواپیمایی با این سرمایه در گردش تقویت شده و به جای آنکه با فروش یکجای بلیت های سیستمی و برنامه ای خود به آژانس ها و چارترکننده، اقدام به چارتری کردن بلیت ها کنند، با این سرمایه در گردش می توانند به رفع مشکلات مالی خود بپردازند.
مدیرعامل ایران ایر: طلبکاران هما، بانک ها، شرکت های بیمه و برخی فرودگاه ها هستند
شرفبافی نیز در حاشیه همین مراسم در خصوص مشکلات اقتصادی و زیان انباشته ایران ایر با بیان اینکه زیان انباشته هما هر سال افزایش می‌یابد، گفت: میزان زیان انباشته، بستگی به نرخ ارز محاسباتی در پایان سال مالی دارد.
مدیرعامل ایران‌ایر افزود: در سال جاری توسط بازرس قانونی شرکت هما و سازمان حسابرسی، مطالبات احصاء و عدد دقیق استخراج شد.
وی افزود: بخشی از زیان انباشته هما با افزایش سرمایه دولت در ایران ایر جبران می‌شود و بدین ترتیب فشار مطالبات بانک‌ها، بیمه‌ها، برخی شرکت‌ها و فرودگاه‌ها از هما کاهش می‌یابد.
چرا شرکت های هواپیمایی تا کنون وارد بورس نشده اند؟
خاطرنشان می شود تا کنون سابقه واگذاری ایرلاین های ایرانی در بازار سرمایه وجود نداشته و خرید و فروش شرکت های هواپیمایی به صورت مزایده یا فروش یکجای سهام آنها انجام می شده است.
اخیرا نیز اگهی مزایده قدیمی ترین شرکت هواپیمایی ایران وابسته به وزارت نفت در یکی از روزنامه ها منتشر شد و قرار است سهام این ایرلاین در قالب مزایده به بخش خصوصی واگذار شود.
کارشناسان اقتصادی دو عامل مهم زیان ده بودن برخی ایرلاین های قدیمی، انحصاری بودن خرید و فروش مجوز تأسیس ایرلاین صادره از سازمان هواپیمایی کشوری، نداشتن شفافیت مالی، نبود برنامه مدون برای تقویت بخش بازرگانی و فروش بلیت شرکت های هواپیمایی، درآمدهای پنهان از جمله فروش بلیت های سیستمی به صورت چارتری و ... را به عنوان فاکتوهایی برای عدم تمایل سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر پذیرش شرکت های هواپیمایی در بازار سرمایه از یک سو و خودِ ایرلاین ها برای واگذاری سهام در این بازار از سوی دیگر عنوان می کنند.
