هشدار کارشناسان و رسانه‌های آمریکایی درباره بی‌پروایی ترامپ درقبال تهران؛ اقدام علیه ایران فاجعه‌بار خواهد بود

آراس_سرویس سیاسی: اکثر تحلیلگران حوزه سیاست خارجی و رسانه‌های منتقد ترامپ نسبت به رویکرد کنونی دولت او در قبال تهران هشدار داده‌اند.  

«تریتا پارسی» بنیانگذار شورای ایرانی – امریکایی (نایاک) در یادداشت تازه ای در سایت شبکه خبری «سی ان ان» اشاره می کند که رویکرد ترامپ علیه ایران در صورت تداوم امریکا را به دام جنگ دیگری در خاورمیانه خواهد کشاند.

او به پنج دلیلی اشاره می کند که از نظرش ادامه سیاست‌های کنونی ترامپ امریکا را به جنگی با ایران خواهد کشاند و می‌نویسد که وضعیت ایران با کره شمالی تفاوت دارد:

شرایط ژئوپولیتیک در خاورمیانه با شبه جزیره کره تفاوت زیادی دارد. در مورد کره شمالی، متحدان امریکا و حتی چین رقیب امریکایی‎ها نیز به شدت مخالف هرگونه درگیری نظامی با پیونگ یانگ بودند و از دیپلماسی حمایت کردند. دیدار رییس جمهوری کره جنوبی با کیم جونگ اون سبب شد تا مسیر دیپلماسی با کره شمالی هموارتر شود. این در حالیست که متحدان امریکا در خاورمیانه از جمله اسرائیل، عربستان سعودی و امارات با دیپلماسی امریکا با ایران مخالف بوده‌اند و خواستار مقابله با تهران هستند.

متاسفانه امروز در خاورمیانه کشوری نیست که نقش کره جنوبی را ایفا کند. در زمان اوباما این عمان بود که باعث ایجاد کانال‌های دیلماتیک مخفی میان ایران و امریکا شد که در نهایت به برجام منتهی شد. با این حال، بعید است که ترامپ راه اوباما را طی کند و ما شاهد ایفای نقش مشابهی از سوی عمان یا کشور دیگری مشابه آن نقش باشیم.

ترامپ فکر می‌کند که تحریم‌ها و تشدید فشار ایران را پای میز مذاکره می کشاند. او استدلال می‌کند که در مورد برجام نیز فشارهای اقتصادی ایران را پای میز مذاکره کشاند. او اما اشتباه می‌کند و مذاکرات پشت‌پرده میان امریکا و ایران که در عمان پیش زمینه انعقاد برجام شد را نادیده می گیرد. هنگامی که تحریم‌ها بر ایران فشار می‌آورند آن کشور نیز با افزایش تعداد سانتریفیوژهای خود به واشنگتن فشار می‌آورد. برجام حاصل نشد تا زمانی که دولت اوباما در مذاکرات مخفیانه با غنی سازی اورانیوم در خاک آن کشور موافقت کرد. در نتیجه، این تنها سیاست تحریم و فشار نبود که سبب به نتیجه رسیدن مذاکرات شد، این انعطاف‌پذیری امریکا بود که در نهایت منجر به انعطاف پذیری ایران شد. پس فشار به تنهایی کارامد نخواهد بود و نکته دیگر آن که ایران تحت فشار، فشار متقابل می آورد.

در کره شمالی یک دیکتاتور یک نفره تصمیم گیری می کند. در ایران اما شاهد سیستم سیاسی پیجیده‌ای هستیم که قدرت در آن پراکنده است و توسط یک فرد اداره نمی‌شود. در ایران مقام رهبری نیز در مشاوره و با توجه به نظرات نخبگان آن کشور تصمیم‌گیری می‌کنند.

اکنون فضای سیاسی مذاکره دوباره با امریکایی‌ها در ایران وجود ندارد چرا که واشنگتن در تهران به عنوان بازیگری غیرقابل اعتماد تصور می‌شود. این هم به دلیل خروج ترامپ از برجام است. در نتیجه، لفاظی‌های ترامپ در مسیر درستی نخواهند بود.

نباید دغدغه ترامپ برای از بین بردن اوباما را دستکم گرفت. یکی از مقام های دولت ترامپ به نشریه «آتلانتیک» گفته بود که دکترین دولت ترامپ به فنا دادن دکترین اوباما است.

در مورد توافق با ایران نیز یکی از انگیزه‌های ترامپ برای خروج از برجام آن بود که توافق توسط دولت اوباما حاصل شده بود.

اعضای حلقه مشاوران ترامپ در طی چند ماه گذشته تغییر چشمگیری داشته‌اند. اکنون این حلقه ایدئولوژیک‌تر شده است و افرادی چون جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ و مایک پمپئو وزیر امور خارجه او شده‌اند که خواستار رویارویی مستقیم با ایران هستند. بولتون پیشتر در یادداشتی خواستار بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران شده بود. در نتیجه، هدف آنان افزایش تنش با ایران و کمک کردن به تغییر نظام سیاسی در آن کشور است. در نتیجه ترامپ نمی تواند در مورد ایران نیز در مسیر کره شمالی قرار گیرد. اکنون خطر بروز جنگ میان ایران و امرکیا بیش از هر زمانی است.

«آرون دیوید میلر» مشاور شش ‌وزیر خارجه آمریکا از سال ۱۹۸۸ تا ۲۰۰۳ میلادی که اکنون به‌ عنوان پژوهشگر سیاست عمومی در اندیشکده «وودرو ویلسون» فعالیت می کند نیز در یادداشتی در سایت رادیو ملی امریکا (ان پی آر) می‌نویسد که رویکرد کنونی دولت ترامپ در قبال ایران می‌تواند امریکا را به جنگ احمقانه دیگری بکشاند و تنها باید امیدوار بود که او به فکر جنگ با ایران نباشد.

او می نویسد: «دولت ترامپ از برجام خارج شده و فشار حداکثری را بر ایران می آورد تا در نهایت یا ایران را متقاعد به مذاکره مجدد کند و یا آنکه زمینه فروپاشی نظام را در آن کشور فراهم کند. باید امیدوار باشیم که دولت ترامپ به جنگ خطرناک و غیر ضروری دیگری کشیده نشود. هر دو ایده کنونی ترامپ ناکارآمد هستند. سیاست تغییر رژیم در مورد ایران کار نخواهد کرد. او توسط بولتون و پمپئو احاطه شده که خواستار تغییر نظام سیاسی در ایران هستند. پمپئو ۱۲ شرط شدید را برای ایران تعیین کرده و بولتون پیشتر خواستار بمباران ایران شده بود. اقدامات دولت ترامپ در این باره خطرناک و بی پروا هستند؛ چه آن که ایران را از نظر اقتصادی تحت فشار قرار دهد، چه آن که مخفیانه یا اشکارا با تحریک مخالفان در ایران به اعتراضات داخلی در آن کشور دامن بزند. ایران احتمالا به دلیل رعایت برجام می تواند حمایت بین المللی بیشتری را در برابر امریکا کسب کند. همچنین، ممکن است ترامپ بر این باور باشد که فشار بر ایران مشابه کره شمالی، رهبران تهران را به پای میز مذاکره می کشاند. این استراتژی در مورد خود کره شمالی نیز به طور کامل کار نکرده است. کیم پای میز مذاکره با ترامپ نشست اما هنوز مشخص نیست که او با نابودی تمام تاسیسات هسته‌ای کره شمالی موافقت کند. ایران دلیلی نمی‌بیند که مجبور به مذاکره با امریکا شود.  واقعیت آن است که فضای سیاسی برای این مذاکرات با تهران نیز وجود ندارد. کیم پای میز مذاکره آمد اما نه به دلیل شکست بلکه به دلیل موفقیت. کیم توانایی جدی تسلیحاتی هسته‌ای دارد. در منطقه خاورمیانه اما اسرائیل و عربستان سعودی مخالف هر گونه تعاملی میان ایران و امریکا هستند. دولت ترامپ باور دارد که ایران مسبب همه مشکلات در خاورمیانه است».

این مشاور سیاسی در ادامه می نویسد: «جنگ با ایران فاجعه بار خواهد بود و ارتش امریکا می‌تواند آسیب‌هایی را به ایران وارد کند. با این حال، تهران گزینه‌هایی دارد که در سرتاسر منطقه می‌تواند علیه نیروهای امریکایی در عراق، سوریه و افغانستان در پیش گیرد. ایران می‌تواند از طریق حزب الله لبنان جنگ عظیمی را علیه اسرائیل به راه انداخته و نیروهای شورشی انصارالله در یمن را وادار به حملات موشکی علیه عربستان سعودی کند. ایران همچنین می تواند جنگ سایبری را علیه امریکا به راه اندازد. شاید باید امیدوار باشیم که ترامپ بیش از شرایط کنونی به رویارویی با ایران ادامه ندهد».

روزنامه امریکایی «لس انجلس تایمز» نیز در مقاله‌ای می‌نویسد که تحریک به تغییر نظام سیاسی در ایران از سوی دولت ترامپ اشتباهی وحشتناک است. 

این روزنامه می نویسد: «توئیت ترامپ را کنار اظهارات وزیر امور خارجه او بگذارید متوجه می‌شوید که سیاست دولت ترامپ تماما درباره تغییر نظام سیاسی در ایران است. استراتژی فشار اقتصادی و سیاسی به ضرر دیپلماسی و عملگرایی خواهد بود و باعث تغییر نظام در ایران نیز نمی‌شود بلکه به ضرر امنیت ملی امریکاست. واقعیت آن است که باید پرسید که آیا تحریک به شورش داخلی در ایران، قطع کردن پیوند تهران با نظام مالی بین المللی و تقاضای‌های غیرمنطقی از ایران اقدامی منطقی برای رسیدن به هدف تغییر نظام در ایران است یا خیر. با توجه به افول وحشتناک موضع امریکا در خاورمیانه، پاسخ این پرسش منفی است. واقعیت آن است که پیش از این در هر تلاشی که امریکا سعی کرده تا نظام سیاسی‌ای را سرنگون کند نتایج آن برای ثبات منطقه فاجعه‌بار بوده است و برای مالیات‌دهندگان امریکایی پرهزینه. در مقابل، چین و روسیه به سرعت و هوشمندانه از اشتباهات استراتژیک امریکا به نفع خود بهره‌برداری کرده‌اند. واشنگتن باید از گذشته درس گیرد. در عراق پس از نابودی صدام نفوذ ایران افزایش یافت، در لیبی پس از حمله نظامی اکنون جنگ میان شبه نظامیان مسلح برای خاک و نفت ادامه دارد و در افغانستان اکنون ۱۷ سال از جنگ می گذرد و دغدغه های امنیتی ادامه دارند».