تا همین چند سال پیش زنان که نمی توانستند به استادیوم های فوتبال بروند، هرازگاهی می توانستند سراغ ورزش محبوب دیگری بروند و بازی های والیبال را از نزدیک ببینند. در سال های اخیر اما استادیوم های والیبال هم درهایشان را به روی زنان نیمه باز گذاشتند و بعد به طور کامل بستند.
به گزارش آراس و به نقل از هفته نامه صدا: استادیوم های والیبال خوشنام بودند. صدای هماهنگ تماشاچیان موقع کوبیدن آبشارها حتی تماشاچیان پشت صفه تلویزیون را هم به وجد می آورد. صدایی که رگه های زیرتر زنانه هم همراهش بود؛ بدون فحش و الفاظ نامناسب. تا همین چند سال پیش زنان که نمی توانستند به استادیوم های فوتبال بروند، هرازگاهی می توانستند سراغ ورزش محبوب دیگری بروند و بازی های والیبال را از نزدیک ببینند.
در سال های اخیر اما استادیوم های والیبال هم درهایشان را به روی زنان نیمه باز گذاشتند و بعد به طور کامل بستند. درهایی که بسیاری برای دوباره باز کردن شان تلاش کردند. این تلاش آنها را از خواسته شان برای ورود به استادیوم های فوتبال و ورزش های دیگر هم بازنداشت و بسیاری از زنان همچنان آرزوی تماشای بازی های فوتبال از نزدیک را در سر دارند.
بازی های جهانی والیبال در تهران چند سالی است که با چالش ورود زنان به استادیوم و اشکالاتی که فدراسیون جهانی به این مسئله وارد کرده هم رو به رو شده است و به امتیازهای منفی برای والیبال ایران منجر می شود. درحالی که از همان روزهای اول هم دلیل قابل توجهی برای این مسئله ذکر نشده بود و حتی بسیاری از منتقدان ممنوعیت، از سلامت بیشتر استادیوم های والیبال نسبت به فوتبال به دلیل حضور زنان صحبت می کردند.
زنان ایران به استادیوم ها راه پیدا می کنند؟
با این حال این ممنوعیت همچنان پابرجاست و تلاش های دولت روحانی برای حل این مسئله به نتیجه نرسیده است. این بار اما ورود تعداد محدودی از زنان به ورزشگاه یک چالش دیگر ایجاد کرده است. یک سوال بزرگ؛ آیا نسیمی از میان در نیمه باز ورزشگاه به جریان افتاده و امیدها را بیدار کرده یا این سوز از گوشه پنجره می وزد و در هنوز روی همان پاشنه می چرخد؟
اولین روزهای ممنوعیت
بین سال های 90 تا 92 اولین چالش های ورود زنان به استادیوم شروع شد. آنها هنوز در بعضی بازی ها و به خصوص لیگ داخلی حاضر می شدند و مانعی برای تماشای این ورزش نداشتند. در بازی های جهانی سال 92 زنان بازی اول ایران و ژاپن را هم در استادیوم تماشا کردند، اما در دور دوم بازی با پلاکاردی مواجه شدند که ورودشان را ممنوع کرده بود.
ممنوعیت ها در سال 93 جدی تر شد. تیرماه این سال درهای سالن 12 هزار نفری ورزشگاه آزادی حالا نه تنها به روی تماشاگران زن بلکه روی زنان خبرنگار هم بسته شد. تا پیش از آن خبرنگاران زن طبقه مصوبه شورای تامین استان تهران مجاز به ورود به سالن بودند، البته تعدادشان نباید از 50 نفر بیشتر می شد.
در همین رقابت ها بود که ناظر صربستانی FIVB وقتی جای خالی تماشاگران زن ایرانی را در سالن دید بلافاصله به این موضوع اعتراض کرد. او در گزارشش برای فدراسیون جهانی به ایران امتیاز منفی داد و وضعیت میزبانی را خیلی بد توصیف کرد. امتیاز منفی البته سال قبل از آن هم به همین دلیل به ایران داده شده بود.
حساسیت فدراسیون باعث شد ایران روال تازه ای در پیش بگیرد؛ ورود محدود تعدادی از زنان برای تماشای بازی ها. این تاکتیک ابتدا برای ورود زنان غیرایرانی به کار گرفته شد که همان هم بی حاشیه نبود. ورود زنان برزیلی به استادیوم و جلوگیری از ورود زنان ایرانی نه تنها مردم که معاون زنان رییس جمهوری را معترض کرد. در تجمعی که مقابل استادیوم شکل گرفت، سارا قاسم پور دبیر کارگروه دختران معاونت امور زنان ریاست جمهوری در جمع زنان خبر داد که مولاوردی معاون رییس جمهور برای حل این مسئله در حال پیگیری است.
زنان ایران به استادیوم ها راه پیدا می کنند؟
در میان اعتراض ها بعضی زنان ایرانی هم با لباس برزیلی وارد ورزشگاه شدند و به این شکل با ممنوعیت مخالفت کردند.
مولاوردی هم در صفحه فیس بوک خودش نوشت: «در هیات دولت به ممنوعیت ورود زنان به سالن مسابقات والیبال اشاره داشتم و مراتب اعتراض و ناامیدی نسل جوان را از این موضوع اعلام کردم، به ویژه آن که تماشای این مسابقات در دوره های قبلی برای دختران و زنان محدودیتی نداشته است و ایجاد محدودیت در دوره دولت تدبیر و امید مایه تعجب شده است. به نظر می رسد با اتخاذ تدبیر و ساز و کار لازم در این خصوص می توان به جوان زدن بذر امید دل بست.»
کلید روحانی می چرخد؟
در سال 94 هم با وجود این که دولت چندین بار درباره مخالفتش با ممنوع شدن حضور زنان در استادیوم صحبت کرده بود، همین ماجراها تکرار شد. در بازی های خرداد 94 لیگ جهانی، ورود کلیه بانوان به سالن 12 هزار نفری آزادی ممنوع شد و همچنان تهدید مرحوم شدن ایران از میزبانی سطح یک لیگ جهانی مطرح بود. این در حالی بود که در فروردین 94 دولت از نتیجه تلاش هایش برای ورود زنان به ورزشگاه ها گزارش داده و به رسانه ها خبر داده بود که شورای امنیت ملی با بسته پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان و معاونت زنان ریاست جمهوری برای ورود زنان به سالن های ورزشی موافقت کرده است.
شهیندخت مولاوردی گفته بود براساس این بسته نمی توان برای تمام ورزش ها حکم کلی صدر کرد. در حال حاضر ورود زنان به سالن های ورزشی شامل شنا، بوکس و فوتبال نمی شود، اما شامل والیبال، هندبال، بسکتبال، تنیس و... می شود.
ورزش ها طبقه بندی شده و ملاحظات مختلف در نظر گرفته شده است. او گفت پس از بررسی فراوان، این نتیجه حاصل شد که ورود زنان به ورزشگاه ها هیچ اشکالی از نظر شرعی ندارد و باید ساز و کار لازم برای حضور زنان فراهم شود. به گفته او لازم بود قدم به قدم جلو برویم. این اقدام در ادامه دستور روحانی به هیات دولت برای فراهم کردن مقدمات حضور زنان در ورزشگاه ها انجام شده بود. اما حتی بعد از اعلام نتیجه این بررسی ها، باز هم زنان پشت درها ماندند.
#حق 49 درصدی و مطالبات فراموش نشده
امسال هم مثل سال های قبل، ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه همزمان با لیگ جهانی با انتقادهای زیادی رو به رو شد. هر چند ورود تعدادی محدود از زنان هم حاشیه هایی داشت؛ برخی آن را تنها حفظ ظاهر برای راضی کردن فدراسیون جهانی والیبال می دانستند و در عین حال از نگاه برخی، این یک حرکت مثبت هر چند کوچک بود، آن قدر کوچک که بسیاری از زنان اصلا موفق نشدند روی سایت فدراسیون قسمت خرید بلیت را ببینند.
زنان ایران به استادیوم ها راه پیدا می کنند؟
خبر آنلاین و بعضی دیگر از منابع گزارش کردند گزینه «خرید بلیت برای بانوان» به صورت آنلاین وجود داشته، اما در صورت کلیک روی این گزینه با پاسخ «بلیت برای بانوان به اتمام رسیده» رو به رو می شوید. بعضی از گزارش ها می گفت «در بازی والیبال ایران- بلژیک فقط 30 بلیط فروخته شده و بقیه گزینشی پرشده است.»
بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی هم در این باره واکنش نشان دادند و از قول خودشان این موضوع را تحلیل کردند. بعضی از کاربران خبر دادند پشت درهای استادیوم خانم هایی را دیده اند که برای تماشای بازی ایران و آرژانتین آمده بودند اما پشت در ماندند. یکی از کاربران نوشت: «تلخ ترین تصویر، برخورد نامناسب کارمند زن فدراسیون والیبال با دخترهای مشتاق بود. صف طولانی و درِ بسته. انگار پول می خواست بده جای بلیت. معطلی زیاد.»
بعضی از خبرنگاران هم حضور تعدادی از زنان در ورزشگاه را زیر نظر گرفتند و گزارش هایی در این باره دادند. خبرگزاری ایسنا نوشت: «با آنکه 300 تن از زنان در سالن والیبال بودند، گاه شادی و هیجان با تذکرهایی از سوی ماموران خانم همراه می شد.» علی عالی یکی از خبرنگاران ورزشی هم در توییترش نوشت که در استادیوم متوجه شد 472 خانم با معرف و نزدیک به 40 خانم با بلیت به استادیوم آمده اند. معرف ها هم مربی، بازیکن، مجلس و افراد دیگر بوده اند.» او ماجرای دیگری را هم روایت کرد، درباره دختری که مدعی بود با کارت ملی خودش بلیت خریده اما اسمش در لیست نیست و راهش نداده اند.
در این میان زنان بسیاری با هشتگ #حق 49 درصدی شروع به اظهارنظر درباره این مسئله در توییتر کردند. حقی که آنها در سال های قبل از دهه 90 در اختیار داشتند و حالا از دست داده بودند.
کاربری به نام مهرنوش نوشت: «تصور کنید تو خونه نشستید و همه والیبال می بینند و شما ایستاده نگاه می کنید و بلند می شمارید یک دو سه. شما حق ورود به استادیوم ندارید.»
زینب نظرش را درباره واکنش مردم به اعتراض شان این طور نوشت: «اینکه با نگاه جنسیتی به بخشی از جامعه رو از حقوقش محروم می کنند یه طرف، این که وقتی اعتراض می کنی می گن واقعا اولویتت اینه؟ از اون هم بدتره؟» یکی دیگر از کاربران نگاهش را این طور مطرح کرد: «ولی واقعا با چه میزان و عدالتی نشستن فکر کردن چون آقایون فحش می دن، خانم ها نباید برن استادیوم؟»
تنها کاربران زن نبودند که در این باره توییت کردند. بسیاری از مردان هم نسبت به ممنوعیت ورود خانم ها به استادیوم معترض بودند و انتقادهایشان را بیان کردند. مثل امیر که نوشت: «همایش استادیوم آزادی آقای روحانی رو که برگزار می کردیم خیلی از خانم ها با گریه می گفتند یعنی می شه ما باز هم بیایم اینجا؟!» علی سلطانی نوشت: «آزادی ورود زنان به استادیوم فقط حق و خواست اون 49 درصد هم نیست. مردان زیادی هستن که سال هاست آرزوی استادیوم رفتن با زن ها رو دارن.»
فحاشی در استادیوم و نامناسب بودن این محیط برای زنان یکی از دلایلی است که بعضی از موافقان این ممنوعیت ذکر کرده اند. بعضی کاربران به این گفته انتقادهایی وارد کردند. یکی از کاربران دلایل ممنوعیت ورود زنان را قانع کننده ندانست و نوشت: «فضای ورزشگاه را برای زنان ناسالم می دانند، در حالی که کودکان می توانند به ورزشگاه رفته و در معرض رفتارها و حرف های نامناسب قرار بگیرند.»
زنان ایران به استادیوم ها راه پیدا می کنند؟
در همین مورد کاربر دیگری هم نوشت: «شما اجازه بده خانوما برن ورزشگاه، خودشون تصمیم می گیرن که فحش بشنون یا نه.»
علی جورابچی یکی از عکاسان هم تجربه خودش را در این مورد نوشت: «7 سال پیش مسابقه بسکتبالی رو عکاسی می کردم که زنان هم بودن. آقایون فحاشی کردن داور مسابقه رو متوقف کرد و تذکر داد. تا پایان مسابقه فقط تشویق بود.»
کاربر دیگری هم با کمی طعنه نوشت: «چرا زنان رو به استادیوم راه نمی دین؟ چون محیطش مردانه است. چرا محیطش مردانه است؟ چون زنان رو راه نمی دیم. خیلی هم منطقی.»
سورمه نوشت: «می دونین گریه دار ماجرا کجاست؟ این که تا حدود سال 90، ورود زنان به ورزشگاه های والیبال آزاد بود. یهو تصمیم گرفتن این در رو هم ببندن.»
حمید یکی دیگر از کاربران هم نوشت: «به اون عزیزانی که می گن محیط ورزشگاه ها مناسب خانم ها نیست، باید بگم تمرین برادر من، باید کنار هم بودن رو تمرین کنیم تا یاد بگیریم.»
یکی از زنان عضو توییتر هم درباره تجربه خودش نوشت: «چند سال پیش با خواهرام رفتیم استادیوم. هنوز هر وقت والیبال می بینم از اون روز خوب با شوق حرف می زنیم.» بعضی از کاربران هم جواب فدراسیون والیبال به یکی از نمایندگان مجلس را منتشر می کردند که در جواب عدم فروش بلیط به زنان گفته بود: «خودتان بیایید و 10 نفر دیگر را هم بیاورید.»
خانوم میم و بعضی دیگر از کاربران هم به سراغ خطاب قرار دادن رییس جمهور رفتند: «آقای روحانی در دوران انتخابات دیدین که توی یه ورزشگاه چند برابر ظرفیت سالن زن و مرد کنار هم جمع شدن و هیچ مشکلی هم پیش نیومد.» کاربر دیگری هم نوشت: «من به عنوان یه دختر که رای دادم حق مطالبه گری دارم و می خوام که من و هم جنسام بتونیم تماشاگر مسابقات ورزشی در استادیوم باشیم.»
حالا پس از گذشت دو سال دیگر، باز هم زنان محدودی به ورزشگاه راه پیدا کرده اند و تعداد کمی از آنها با خرید بلیط وارد ورزشگاه شده اند. روزنه ای که شاید بشود اسمش را روزنه امید گذاشت. هرچند برای بازتر شدن نیازمند تلاش های زیادی است. حالا باید دید ورود تعداد محدودی از زنان به ورزشگاه می تواند مقدمه ای برای تغییر باشد؟
نظرات بینندگان