شکاف بی‌سابقه بین کشورهای عربی/قطع روابط دیپپلماتیک عربستان، بحرین، امارات و مصر با قطر/واکنش قطر: متاسفیم

این کشورها قطر را به حمایت از گروه‌های تروریستی از جمله اخوان المسلمین متهم کرده‌اند.

عربستان سعودی اعلام کرده است: این حرکت برای حفاظت در برابر "تروریسم و افراط گرایی" لازم است. گفته می‌شود عربستان همه نیروهای قطری را از ائتلاف عربی در جنگ در یمن خارج کرده است.

ریاض همه کشورهای "برادر و دوست خود" را هم دعوت به چنین کاری کرده است.

خبرگزاری بحرین نیز گزارش داد، وزارت خارجه بحرین نیز به افراد هیئت دیپلماتیک قطر ۴۸ ساعت فرصت دادند خاک این کشور را ترک کنند. دولت بحرین هم حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای قطری و نیز بنادر و آب‌های منطقه‌ای‌اش را به روی قطر بسته است.

منامه همچنین به افراد مسافر و قطری‌های مقیم بحرین ۱۴ روز مهلت داده تا این کشور را ترک کنند.

این کشور که تابع عربستان است و از آن دستور می‌گیرد بلافاصله همین شیوه عربستان را اجرا کرده و به دلیل عدم اجازه ندادن به شهروندان قطری برای ورود به خاکش یا عبور از این کشور پوزش خواسته است!

بحرین همچنین شهروندانش را از سفر به قطر و اقامت در این کشور بازداشته است.

امارات نیز بیانیه عربستان و بحرین را در زمینه قطر تایید کرده است.

خبرگزاری امارات نیز گزارش داد، دولت امارات به افراد مقیم و مسافران قطری ۱۴ روز فرصت داده خاک این کشور را به بهانه  تدابیر پیشگیرانه ترک کنند.

وزارت خارجه مصر نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد، مصر حریم هوایی و بنادر دریایی خود را به روی تمامی هواپیماها و کشتی‌های قطری در راستای حفظ امنیت ملی خود بسته است.

در این بیانیه آمده است، تدابیر لازم را به کشورهای دوست و برادر خود و شرکت‌های عربی و بین‌المللی ابلاغ خواهد کرد تا همین تدابیر را در مورد کشتی‌ها و وسایل نقلیه دریایی خود که رهسپار دوحه هستند، اجرا کنند.

روابط دوحه با همسایگان عربش از  ۲۴ مه زمانی که رسانه‌های قطری اظهاراتی منسوب به تمیم بن حمد، امیر قطر را منتشر کردند که دربرگیرنده خطوط کلی سیاست قطر بود و هیچ هماهنگی با دیدگاه شورای همکاری خلیج فارس نداشت منتشر کردند در حالی که قطر عضو آن بوده و باید به سیاست‌های آن پایبند باشد.

امیر قطر در این اظهارات گفته بود، دوحه پایگاه آمریکایی العدید را به علت حمایتش از طمع‌ورزی‌های کشورهای همسایه‌ عربش در خود جای داده و این پایگاه تنها فرصت آمریکا برای داشتن نفوذ نظامی در منطقه است. قطر با اسرائیل در ارتباط است.

امیر قطر ایران را وزنه منطقه‌ای و اسلامی توصیف کرده بود که نمی‌توان آن را نادیده گرفت و کشورش روابط قوی‌اش را با آمریکا  و ایران در آن واحد حفظ خواهد کرد. درگیری با ایران به ویژه به این دلیل که ان قدرت بزرگ منطقه است مصلحت نیست.

تمیم بن حمد حزب الله لبنان را هم جنبش مقاومت خوانده بود.

اما قطر با مشاهده جنجالی که به دلیل این اظهارات بلند شد، اعلام کرد که سایت خبرگزاری رسمی این کشور هک شده است و این اظهارات را از سایت برداشته و افزود، این اظهارات به امیر قطر نسبت داده شده است.

شبکه‌ خبری بی بی سی نیز در همین‌باره نوشته است: عربستان سعودی این خبر را اوایل صبح دوشنبه از طریق "آژانس سعودی پرس" منتشر کرد. قطر هنوز در این مورد واکنشی نشان نداده است.

همزمان به نقل از رکس تیلرسن، وزیر امور خارجه آمریکا که به سیدنی سفر کرده است، گزارش شده که وی در واکنش به این تحول از این کشورها خواسته است تا اختلافات خود را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند. 

عربستان سعودی گفت این حرکت برای حفاظت در برابر "تروریسم و افراط‌ گرایی" لازم است. گفته می‌شود عربستان همه نیروهای قطری را از جنگ در یمن خارج کرده است. جنگنده‌های قطری در ائتلاف عربستان علیه نیروهای حوثی در یمن شرکت می‌کردند. 

به نظر می‌رسد قطع رابطه با قطر در ادامه انتشار اظهاراتی به نقل از امیر قطر علیه عربستان سعودی و در حمایت از ایران باشد که هفته گذشته از خبرگزاری دولتی این کشور منتشر شد اما مسئولان قطری پس از ساعاتی این اظهارات را تکذیب و اعلام کردند که سایت خبرگزاری قطر هک شده بوده است. اما رسانه‌های عربی خبر هک‌شدن این سایت را نپذیرفته و با استناد به موضع‌گیریهای مشابه امیر قطر در سالهای گذشته موجی علیه قطر به راه انداختند که در روزهای بعد ادامه یافت و سرانجام به قطع رابطه با قطر منجر شد.

قطع رابطه با قطر از سویی شکافی درون شورای همکاری خلیج‌فارس می‌آفریند و از سوی دیگر به صف‌بندیهای تازه‌ای در منطقه منجر می‌شود. قطر اکنون عملا از این شورا اخراج شده اما از پنج عضو باقیمانده، دو عضو یعنی کویت و عمان هنوز حاضر نشده‌اند درخواست عربستان را برای همراهی در قطع رابطه با قطر بپذیرند.

در سوریه نیز که هم قطر و هم عربستان سعودی از گروههای مسلح مخالف نظام حمایت تسلیحاتی و سیاسی و مالی می‌کنند امکان دارد این گروهها رو در روی هم قرار بگیرند و جبهه تازه‌ای گشوده شود که تضعیف موقعیت مخالفان را در پی داشته باشد. 

سرزمینهای فلسطینی نیز می‌تواند شاهد تنشهای تازه میان حماس شود که مورد پشتیبانی قطر است و جنبش فتح که از جانب عربستان سعودی حمایت می‌شود.

در این میان، نقش ترکیه هم می‌تواند قابل توجه باشد چون این کشور تاکنون مواضعی نزدیک به قطر داشته و از سال گذشته با عربستان سعودی زاویه پیدا کرده است.

قطر اکنون عملا در محاصره قرار گرفته و نزدیکترین کشوری که می‌تواند با آن ارتباط لجستیکی داشته باشد ایران است. این وضعیت فرصتی برای ایران فراهم می‌آورد. 

اگر قطر با ایران همراهی کند ضربه بزرگی به تلاشی است که عربستان سعودی برای گردآوردن دولتهای عرب و مسلمان برای انزوای ایران به خرج داده و عملا جریانهای سیاسی و دولتهای مورد حمایت قطر در صف مقابل عربستان سعودی و همسو با ایران قرار می‌گیرند.

اگر رویارویی عربستان سعودی و قطر شدت بیشتری بگیرد و به تغییراتی در مواضع منطقه‌ای قطر بینجامد حتی این احتمال را هم می‌توان در نظر گرفت که قطر همچون سالهای پیش از بهار عربی رابطه‌اش را با حزب‌الله لبنان بهبود بخشد و در سوریه نیز چه بسا موضع خود در ضدیت با نظام را تغییر دهد.

عربستان گفت همه تماس‌های زمینی، دریایی و هوایی با قطر را قطع می‌کند "و همه کشورهای برادر و دوست را دعوت به چنین کاری می‌کند."

این در حالی است که وزارت خارجه قطر در بیانیه‌ای به این موضع‌گیری کشورهای عرب حوزه خلیج فارس واکنش نشان داد و اعلام کرد: متاسفیم که این چهار کشور در این مرحله چالشی مهمتر از هجمه علیه قطر نیافتند.

روابط دوحه با همسایگان عربش از  ۲۴ مه زمانی که رسانه‌های قطری اظهاراتی منسوب به تمیم بن حمد، امیر قطر را منتشر کردند که دربرگیرنده خطوط کلی سیاست قطر بود و هیچ هماهنگی با دیدگاه شورای همکاری خلیج فارس نداشت منتشر کردند در حالی که قطر عضو آن بوده و باید به سیاست‌های آن پایبند باشد.

امیر قطر در این اظهارات گفته بود، دوحه پایگاه آمریکایی العدید را به علت حمایتش از طمع‌ورزی‌های کشورهای همسایه‌ عربش در خود جای داده و این پایگاه تنها فرصت آمریکا برای داشتن نفوذ نظامی در منطقه است. قطر با اسرائیل در ارتباط است.

امیر قطر ایران را وزنه منطقه‌ای و اسلامی توصیف کرده بود که نمی‌توان آن را نادیده گرفت و کشورش روابط قوی‌اش را با آمریکا  و ایران در آن واحد حفظ خواهد کرد. درگیری با ایران به ویژه به این دلیل که ان قدرت بزرگ منطقه است مصلحت نیست.

تمیم بن حمد حزب الله لبنان را هم جنبش مقاومت خوانده بود.

اما قطر با مشاهده جنجالی که به دلیل این اظهارات بلند شد، اعلام کرد که سایت خبرگزاری رسمی این کشور هک شده است و این اظهارات را از سایت برداشته و افزود، این اظهارات به امیر قطر نسبت داده شده است.