صبحانه پرس_ تازهترین گزارش مرکز آمار از شاخصهای بازار کار در بهار ۱۳۹۵، از سهم ۴۹,۴ درصدی خدمات در اشتغال کشور خبر میدهد. این رقم بیانگر آن است که همچنان خدمات بیشترین سهم را در اشتغال دارد و پس از آن صنعت با سهم ۳۱.۴ درصدی و کشاورزی با سهم ۱۹.۱ درصدی است.
اما در حالی خدمات تقریبا تاثیر ۵۰درصدی روی اشتغال داشته که طی بهار سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ و دوران فعالیت دولت تدبیر و امید، تقریبا این سهم با رشد ۲,۸ درصدی در طول این مدت روبهرو شده است.
در واقع در شرایطی که سهم اشتغال در بخش خدمات در بهار ۱۳۹۲ حدود ۴۶,۶ درصد بوده، این رقم در بهار ۱۳۹۵ به ۴۹.۴ افزایش یافته است. بر این اساس، در بهار ۱۳۹۳ سهم اشتغال در بخش خدمات ۴۷.۳ درصد و در بهار ۱۳۹۴ حدود ۴۷.۹ درصد بوده است.
اما در این میان، سهم اشتغال زنان در بخش خدمات بیشتر از مردان بوده است؛ به طوری که زنان در بهار ۹۵ سهم ۵۰,۸ درصد و مردان سهم ۴۹.۲ درصد داشتهاند. این سهم در بهار سال ۱۳۹۲ در رابطه با زنان ۴۸.۶ درصد و مردان ۴۶.۳ درصد بوده است.
در بهار سال ۱۳۹۳ نیز سهم اشتغال زنان در بخش خدمات ۵۱,۵ درصد و مردان ۴۶.۶ درصد اعلام شد؛ این در حالی است که این سهم برای مردان در بهار ۱۳۹۴ حدود ۴۷.۵ درصد و زنان ۵۰ درصد بوده است.
بخش خدمات بیشترین سهم اشتغال زنان در اقتصاد
کارشناسان معتقدند مهمترین عامل در افزایش سهم اشتغال بخش خدمات، رشد شهرنشینی است؛ اما افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه، افزایش بهروری نیروی کار بخشهای صنعت و کشاورزی، میزان مشارکت زنان در بازار کار، مقدار بیکاری و ... نیز تاثیر مستقیم در افزایش سهم اشتغال بخش خدمات دارند.
حمید حاجاسماعیلی، کارشناس بازار کار در گفتوگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره دلایل افزایش سهم اشتغال در بخش خدمات میگوید: «ما یک اقتصاد خدماتی در کشور داریم و اقتصاد ما مولد نیست.»
وی میافزاید: «به طور طبیعی وقتی اقتصاد در اختیار دولت باشد، بیشتر کار در بخش توزیع مدنظر است و اگر هم رشدی هم اتفاق بیفتد، به بخش خدمات معطوف میشود، چون اقتصاد ما، یک اقتصاد غیرتولیدی است.»
این کارشناس بازار کار با بیان اینکه ما از گذشته این ظرفیت را حفظ کردیم و همیشه اشتغال ما در بخش خدمات خوب بوده است، عنوان میکند: «این نرخ در حال حاضر به بیش از ۴۹ درصد هم رسیده است، بنابراین تا زمانی که ما به سمت کارهای تولیدی و بخش خصوصی واقعی در کشور نرویم، همچنان باید شاهد باشیم که بیشتر اشتغال ما معطوف به بخش خدمات باشد.»
حاجاسماعیلی متذکر میشود: «این به معنای این نیست که بخش خدمات بد است. بخش خدمات هم تهدید و هم فرصت است. به این دلیل تهدید است که هر چه بخش خدمات ما نسبت به بخشهای کشاورزی و صنعت رونق پیدا کند و مشاغل ما به بخش خدمات مربوط شود، ناپایداری مشاغل را در کشور همچنان شاهد خواهیم بود. زمانی هم که درآمدها در کشور کاهش یابد و قدرت خرید مردم افت پیدا کند و نوسانات خاص اقتصادی در کشور اتفاق بیفتد، میتواند یک تهدید بزرگ باشد و به سرعت مشاغل از بین رود.»
وی ادامه میدهد: «اما اگر در بخشهای صنعت و کشاورزی سرمایهگذاری درستی داشته باشیم و اشتغال بیشتر به این دو بخش مربوط شود، این مشاغل پایداری بیشتری خواهد داشت. چون صنایع و کشاورزی به راحتی با نوسانات اقتصادی دچار تزلزل نمیشوند.»
این کارشناس بازار کار عنوان میکند: «از سوی دیگر، بخش خدمات یک فرصت است، به این دلیل که ظرفیتی برای اشتغال خواهد بود و نباید آن را نادیده بگیریم. چون بههرحال بخش خدمات در بخش اقتصادی نقش زیادی دارد و اگر به صنایعی مثل گردشگری مربوط شود، مطمئن باشید در رشد اشتغال اثرگذار است.»
وی خاطرنشان میکند: «ما الان هم باید از این ظرفیت استفاده کنیم، چون اگر بتوانیم این ظرفیت را در بخش صنایع گردشگری استفاده کنیم، شاید تا ۵۷، ۵۸ درصد هم نرخ اشتغال در بخش خدمات افزایش یابد. اما متناسب با آن، باید حتما توجه داشته باشیم در بخش صنعت و کشاورزی سرمایهگذاری کنیم تا تعادل برای پایداری مشاغل حفظ شود.»