سریع و ناگهانی اتفاق می افتد. یک چاله آب در خیابان، یا شاید کنار ساحل دریا ایستاده اید و تلفن از دست تان رها می شود. تلفن های قدیمی تر که اصلا مقاومتی در برابر آب از خود نشان نمی دادند اما با این حال، فناوری های جدید برای سبک تر و باریک تر کردن موبایل ها سبب شده اند تا نفوذ آن ها در برابر آب نیز کاهش یابد.
اگر تلفن همراه ضد آب نداشته باشید احتمالا باید با آن خداحافظی کنید، شاید هم نه. ولی اگر آخرین فناوری کمپانی های سونی، سامسونگ و اپل را در دست داشته باشید، خوشبختانه در امان هستید. آیفون 7، گلکسی اس 7 و اکسپریا XZ همگی در برابر آب مقاومت قابل توجهی از خود نشان می دهند. اگرچه، سونی و سامسونگ دو-سه سال زودتر از اپل به فکر ضد آب ساختن موبایل های شان بوده اند و این اولین تلاش آمریکایی ها است.
با این حال، قرار نیست فریب تبلیغات را بخوریم و برای مثال موبایل را حین شنا کردن با خودمان حمل کنیم. اما این قابلیت ویژه، بیش از پیش موبایل ها را مقاوم ساخته است. حالا با ترس کمتری می توانید در هر موقعیتی از تلفن خود استفاده و گاهی اوقات هم با آن دوستان تان را حیرت زده کنید.
در روزهای بارانی که با عجله در حال طی مسیری هستید، هیچ ترسی از بیرون در آوردن موبایل و گرفتن چند تماس یا ارسال چند ایمیل ندارید. حین ظرف شستن می خواهید ویدیویی ببینید و سرگرم شوید؟ هیچ مشکلی نیست. تلفن شما در برابر نفوذ مایعات مقاوم شده.
گاهی اوقات هم تلفن به خاطر برقراری تماس با سطح پوست صورت چرب شده و یا گرد و غبارهای ریزی روی آن می چسبد که طبیعی هستند. چه لذت بخش است که موبایل کثیف را به حمام ببرید و سپس با حوله خشکش کنید. مثل روز اولش تمیز و زیبا.
بعضی اوقات هم برای آنکه نشان دهید چه دستگاه خوب و فوق العاده ای خریده اید، جلوی جمعی از دوستان تان آن را زیر شیر آب می شورید. همه می گویند دیوانه شده ای؟ ولی شما می خندید و می گویید نگران نباشید، تلفن من ضد آب است. به هر حال، این هم یکی از ویژگی های کاربردی همگام بودن با تکنولوژی است.
اما بگذریم، چه مسئله ای سبب می شود که مایعات هیچ اثری روی موبایل شما نداشته باشند و حتی اندکی از آن هم به درون نفوذ نکند؟
مقاومت در برابر آب
اسکات هاوارد، متخصص کالبدشکافی دستگاه های الکترونیک از وبسایت iFixit می گوید که یک تخم مرغ را فرض کنید. با پوسته ای کامل و شکسته نشده. هیچ راهی نیست که آب وارد آن کنید. حالا همین تخم مرغ را با یک تخم مرغ پلاستیکی مخصوص عید پاک جا به جا کنید تا متوجه دشواری ماجرا شوید.
هاوارد می گوید: «اگر تخم مرغ عید پاکی داشته باشید که به دو نیم تقسیم شود، به یک باره کل بازی تغییر می کند. با اندکی فشار، می توانید مولکول های آب را به درون دستگاه وارد کنید.»
اما تلفن شما مثل تخم مرغ نیست که فقط یک حفره داشته باشد. چندین و چند حفره روی موبایل شما قرار گرفته، تک تک پورت ها، دکمه ها، روزنه های میکروفون و اسپیکر، ضعیف ترین بخش های تلفن شما هستند که آب را از میان آن ها می توان به نحوی وارد دستگاه کرد. البته، فاصله میان بدنه و نمایشگر را هم فراموش نکنیم.
به بیان هاوارد، از آنجایی که تولید کننده ها نمی توانند نمایشگرها را کاملا به بدنه بچسبانند، ضد آب ساختن این شیار عمیق که سرتاسر تلفن را گرفته بسیار دشوار است. بنابراین آن ها از تکنیک فوق العاده ساده ای استفاده می کنند: چسب، مقدار زیادی چسب.
نگاهی به کالبدشکافی دستگاه های ضد آب بیاندازید. در همه شان شاهد استفاده از ماده ای بسیار چسبناک هستیم که نمایشگر و بدنه را به هم محکم چسبانده است. سازندگان همچنین از مقدار اندکی چسب در بخش پشتی پورت ها هم استفاده می کنند، جایی که یو اس بی، لایتنینگ یا جک 3.5 میلی متری هدفون به مادربورد متصل می شود.
پلاستیک دور جایگاه سیم کارت
اما چسب در همه نواحی پاسخگو نیست. مسلما دوست ندارید برخی نواحی بیرونی تلفن مثل دکمه ها، پورت ها و… توسط تکه چسبی پوشانده شده باشد. اینجا است که واشر های پلاستیکی O شکل وارد ماجرا می شوند و کل بخش را محکم می پوشانند تا آب به هیچ وجه راه نفوذ نداشته باشد.
در کناره های پورت شارژ و جک هدفون می توانید این پلاستیک های محکم را پیدا کنید. همچنین یک واشر هم برای پورت سیم کارت در نظر گرفته شده. برای دکمه ها نیز تولیدکنندگان تکنیک متفاوتی به کار می گیرند. مقدار اندکی پلاستیک سیلیکونی، رابط دکمه فیزیکی که شما فشار می دهید و قطعه الکتریکی داخلی می شود. مثل آن می ماند که در یک روز بارانی، کفش تان را کاملا با یک پاکت پلاستیکی بپوشانید. اینطور دیگر کفش تان اصلا خیس نمی شود.
غیر قابل نفوذ در برابر آب، نه هوا
اما مهم است بدانید که همه بخش های تلفن کاملا مهر و موم نشده اند.
برای آنکه صدا منتقل شود، برای میکروفون و اسپیکر روزنه هایی در نظر گرفته شده است. جدا از مسئله صدا، لازم است که فشار بیرون و داخل تلفن همراه نیز برابر با یکدیگر باشد تا مشکلی از بابت فشار و باز شدن برخی حفره ها پیش نیاید.
پس چطور آب از این روزنه ها نمی گذرد؟ مسلما مولکول های موجود در هوا از مولکول های به هم پیوسته آب بسیار کوچک تر هستند. بنابراین وقتی توری کوچکی که روزنه های بسیار ریزی دارد طراحی می شود، مولکول های آب در برخورد با آن، حالت طبیعی خود را به سبب قابلیت کشش سطحی و چسبندگی مولکول های شان حفظ می کنند.
در قسمت میکروفون برخی تلفن های دیگر هم مثل گلکسی اس 7 و آیفون 7، یک نوع ماده نفوذپذیر برای هوا و غیر قابل نفوذ در برابر آب به کار گرفته شده است. این دریچه های هوایی ویژه از ترکیب شیمیایی خاصی تهیه شده اند و به این راحتی اجازه عبور مایعات را نمی دهند.
البته، ضد آب عبارت درستی نیست
مشکل اینجا است که هیچ یک از تکنیک های مورد اشاره قابلیت آنکه تلفن شما را به طور کامل از نفوذ آب در امان نگه دارند کافی نیست. اصلا عبارتی تحت عنوان تلفن همراه ضد آب صحت چندانی ندارد.
هاوارد از iFixit می گوید که بحث بر سر فشار است. اینکه چقدر فشار لازم است تا آب وارد دستگاه شده و قطعات الکترونیکی را از کار بیاندازد. به همین خاطر است که اپل، سامسونگ و سونی به جای لفظ «ضد آب» از «مقاوم در برابر آب» استفاده می کنند.
مورد بعدی در مورد ناخالصی های آب است، به خصوص نمک. سونی هیچ تضمینی نمی کند که دستگاه شما در چنین محیطی دوام بیاورد. در حقیقت همین چندی پیش بود که استرالیایی ها از این کمپانی ژاپنی شکایت کردند و ادعا داشتند تلفن های شان پس از شنا در استخرهای خانگی دچار مشکل شده و حتی بدنه آن زنگ زده است.
نکته در این حقیقت نهفته که آب استخرهای استرالیایی حاوی مقداری نمک بوده و همین مسئله سبب شده تا تلفن های همراه زیر آب آسیب جدی ببینند و چندان هم مقاوم در برابر آب نباشند. همین شکایت ها سبب شد تا سونی قوانین خود را تغییر دهد و بگوید تلفن های تان را با خود به استخرهایی که نمک دارند نبرید. موبایل های سونی فقط در برابر آب کلردار استخرها مقاوم است.
اپل هم اما لیستی بلند بالا از کارهایی که نباید با آیفون 7 و 7 پلاس انجام ندهید تهیه کرده. «ضد آب نبودن» دلیل دیگری است که از کار افتادن تلفن توسط آب شامل گارانتی ها نمی شود.
مجوز IPXX
قطعا خوانده ای که فلان تلفن همراه مجوز IPXX را دریافت کرده و در برابر نفوذ گرد و غبار و آب چه مقاومتی از خود نشان می دهد. برای اعطای مجوز به تلفن هایی که در برابر آب مقاوم هستند، سه معیار در نظر گرفته شده:
- مقاومت در برابر قطرات آب
- مقاومت در برابر جریان آب
- مقاومت در عمقی حدودا نیم متری به مدت 30 دقیقه
اما همه این مجوزها در حالت آزمایشگاهی و به صورت کاملا کنترل شده به دست آمده است. یعنی قرار نیست هر شرایط متفاوتی که تجربه می کنید، لزوما مطابق این استانداردها باشد.
همچنین، اگر تلفن تان یک بار باز شده یا چندین بار روی زمین افتاده، هیچ تضمینی وجود ندارد که استانداردهای IP هنوز استوار باشند و آب قدرت نفوذ نداشته باشد.
برخی موقعیت ها هم کمی خطرناک هستند. برای مثال اپل توصیه کرده پس از استحمام تلفن خودتان، آن را حداقل 5 ساعت در محیطی خشک نگه دارید و پیش از آن ابدا مبادرت به شارژ موبایل ننمایید.
آب شامل گارانتی نمی شود
لازم است بدانید که هیچ یک از شرکت های نام برده، تلفن شما را از بابت ضد آب بودن گارانتی نمی کنند.
سونی، اپل و سامسونگ، هر سه صراحتا اعلام کرده اند هیچ ضمانتی وجود ندارد اگر تلفن های شان توسط آب دچار اختلال و خرابی شود، تلفن هایی که مجوزهای لازم در جهت مقاومت علیه آب را دریافت کرده اند. همچنین در بخش خاصی از همه این تلفن ها، برچسب خاصی قرار گرفته که حین تماس با آب و خطرساز شدن تغییر رنگ می دهد و نشان می دهد که آب به نواحی غیر مجاز رسیده است.
با این حال، هیچ کس دوست ندارد مشتری های ناراضی داشته باشد. سامسونگ و سونی، هر دو می گویند که تعویض موبایل های مشکل دار طی یک سال اول، اگر تلفن از شرایط تعریف شده برایش گذر نکرده باشد، بلا مانع است اما در هر حالتی به مشتری خود یک موبایل جدید نمی دهند و باید موضوع بررسی شود.
باید ببینیم که اپل چه واکنشی در رابطه با آیفون های جدید نشان می دهد.
به هر حال، شما هم اگر با انداختن موبایل تان در پارچ آب یا سینک ظرفشویی خوشحال می شوید باید بگوییم که بهتر است این کار را متوقف کنید. به ریسک اش نمی ارزد.