دردهای دندانی را اگر از همان شروع و احساس درد جدی بگیریم، می‌توانیم سلامت آنها را حفظ کنیم، چراکه بیشتر این دردها نشان‌دهنده عفونت و پوسیدگی هستند. اگر به سلامت دندان‌های‌تان علاقه دارید، این مطلب را بخوانید.
سرویس سلامت : هیچ دردی را نباید نادیده گرفت، هر دردی در بدن از اختلالی خبر می‌دهد که تا امروز از آن خبر نداشته‌اید. درد دندان یکی از دردهای شایع است اما خیلی‌ها زمانی این درد را جدی می‌گیرند که کار از کار می‌گذرد و باید دندان را از ریشه در بیاورند.
دکتر اکبر فاضل، دکترای دندانپزشکی از دانشگاه علوم پزشكي تهران، معتقد است دردهای دندانی را اگر از همان شروع و احساس درد جدی بگیریم، می‌توانیم سلامت آنها را حفظ کنیم، چراکه بیشتر این دردها نشان‌دهنده عفونت و پوسیدگی هستند. اگر به سلامت دندان‌های‌تان علاقه دارید، این مطلب را بخوانید تا تشخیص دهید عفونت‌های دندانی با چه علائمی همراه هستند و چطور می‌توان از این مشکل پیشگیری کرد.
مراقب دندان‌های پوسیده باشید!
عفونت دندانی یکی از شایع‌ترین عفونت‌هایی است که در قسمت قدامی بدن یعنی سر و گردن به‌وجود می‌آید. دلایل مهمی که باعث عفونت دندانی می‌شوند؛ پوسیدگی و ترک خوردگی دندان (بر اثر ضربه یا هر علت دیگری) یا پنهان ماندن دندان عقل در لثه و موارد دیگر است که باید با مشاهده هر یک از این عوامل به دندانپزشک مراجعه کرد.
عفونت ایجاد شده خود را به اتاق عصب دندان می‌رساند. در این مرحله اتاق عصب با عفونت درگیر و سپس از ریشه دندان وارد استخوان فک می‌شود. اگر عفونت به این مرحله برسد و درمانی انجام نشود، در انتهای ریشه دندان آبسه و تورم به‌وجود می‌آید.
تپش دندان‌ها را جدی بگیرید
آبسه دندان زمانی ایجاد می‌شود که دندان‌ها توانایی خود را در مقابله با عفونت از‌دست می‌دهند. درد یکی از علائم نشان‌دهنده وجود آبسه است، اما یکی دیگر از نشانه‌های آبسه دندانی زق‌زق کردن ناحیه موردنظر است. یکی از شایع‌ترین دلایل آبسه دندان پوسیدگی است که بر اثر درمان نشدن به آبسه تبدیل می‌شود. همه دندان‌ها قابلیت آبسه شدن را دارند اما دندان‌های عقل بیشتر مستعد آبسه هستند.
دندان‌های عقل به آسانی تمیز نمی‌شوند و فرد باید برای تمیز نگه داشتن این ناحیه از دهان دقت بیشتری داشته باشد؛ زیرا ممکن است دچار پوسیدگی شوند، به‌همین دلیل بیشتر اوقات با صلاحدید دندانپزشک این دندان‌ها کشیده می‌شوند. البته برخی مشکلات لثه‌ای هم ممکن است باعث به‌وجود آمدن آبسه شوند. در‌باره درمان آبسه دندان هم ابتدا باید مشخص شود که عفونت از کجا نشأت گرفته است.
آبسه درمان نشود، چه می‌شود؟!
اگر آبسه یا همان کیست چرکی انتهای ریشه دندان درمان نشود، ممکن است سینوس‌های فکی بالا و پایین را هم درگیر کند. با این حال این یک کانون عفونت است و اگر سیستم دفاعی بدن در مقابل این عفونت شکست بخورد، عفونت از کیست عبور می‌کند و ممکن است در بعضی قسمت‌های بدن منتشر شود و حتی غدد لنفاوی، چانه، فک و قسمت‌های دیگر بدن را درگیر کند.
این علائم را جدی بگیرید
گاهی اوقات آبسه همراه با علائم خاصی است و گاهی اوقات بدون علامت ظاهر می‌شود. به‌عنوان مثال ممکن است فرد برای مدتی احساس سردرد شدیدی کند یا به‌راحتی قادر نباشد که دهانش را باز کند (چراکه آبسه روی عضلات فشار وارد می‌کند) این علائم در بعضی موارد نشان‌دهنده آبسه دندانی هستند.
درمان‌های خانگی فایده ندارد
برخی افراد سعی می‌کنند با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها این دردها و آبسه دندانی را درمان کنند؛ در صورتی که توصیه می‌شود از این اقدام صرف‌نظر کرده و سعی کنند با مراجعه به پزشک مشکل خود را ریشه‌یابی و درمان کنند. بهتر است بدانید که مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است باعث مقاوم شدن میکروب‌ها شود که در این صورت درمان بسیار سخت‌تر از قبل خواهد بود.
در گذشته وقتی فردی با این مشکل مواجه می‌شد، دندان‌ها را می‌کشیدند، اما در حال حاضر ابتدا باید آبسه تخلیه شود که با آن درد و مقدار زیادی عفونت کم می‌شود، سپس درمان ریشه ممکن است لازم باشد و باید سریع انجام شود. همچنین کانال دندان را باز می‌کنند و با روش‌های دندانپزشکی ریشه‌های دندان را شستوشو می‌دهند. به‌علاوه ممکن است به روش آنتی‌بیوتیک‌تراپی نیاز باشد تا میکروب‌ها را ازبین ببرند.
دردها را جدی بگیرید
تمام این مراحل همراه با درد است؛ اما بعضی بیماران دردهای که در این مراحل دارند را نادیده می‌گیرند. در مراحل اولیه میزان درد در حدی نیست که زندگی را مختل کند و به‌طور مداوم فرد را درگیر خود نمی‌کند، اما اگر عفونت پیشرفت کند اندازه درد طاقت‌فرسا می‌شود؛ چراکه عصب‌ها تحت‌تاثیر میکروب‌ها قرار می‌گیرند و این ناحیه دچار پرخونی می‌شود. متاسفانه خیلی از بیماران در این مرحله به دندانپزشک مراجعه می‌کنند چراکه پوسیدگی و عفونت به عصب می‌رسد و درد شدید، دندان‌ها را فرا می‌گیرد.
شاید لثه‌ها هم عفونی شوند!
عفونت فقط مختص دندان‌ها نیست و ممکن است عفونت لثه‌ای باشد. یعنی دندان‌ها سالم باشند ولی لثه‌ها دچار عفونت شده باشند که به بیماری پریودنتیت معروف است و عفونت وارد پاکت لثه‌ای می‌شود. البته در گذشته به این مشکل پیوره می‌گفتند. در این مواقع اگر دندانپزشک لثه‌ها را فشار دهد، امکان دارد که چرک از آن خارج شود. حتی در بعضی مواقع یکی از نشانه‌های عفونت لثه‌ای بوی بد دهان است که متاسفانه برخی افراد این مشکل را نادیده می‌گیرند.
در این مواقع باید برای تمایز بین عفونت دندان و عفونت لثه‌ای به دندانپزشک مراجعه کرد. بعد از مراجعه پزشک بنا به نوع عفونت درمان مناسب را به‌کار می‌گیرد؛ چراکه برای درمان عفونت‌های لثه‌ای نسبت به میزان پیشرفته بودن بیماری روش‌های درمانی متفاوتی مثل جرم‌گیری، شستوشو، دارو درمان و... به‌کار می‌گیرند. البته در مواقعی که این بیماری پیشرفت کرده باشد از جراحی باید استفاده کرد. پس برای تشخیص نوع عفونت حتما باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
دندان پوسیده راچطور بشناسیم
همان‌طور که ذکر شد مراحل عفونت دندان همراه با درد است اما بهتر است بدانید که در مراحل اولیه پوسیدگی غیر از درد، علامت‌های دیگری هم وجود دارد که از عفونت دندانی خبر می‌دهند. تغییر رنگ دندانی یکی از نشانه‌های پوسیدگی دندانی است اما اگر دندان نسبت به سردی و گرمی مواد حساس شود، آن زمان باید گفت پوسیدگی وارد مرحله عفونت شده است. یکی دیگر از علامت‌ها درد هنگام جویدن غذاست.
همچنین دندان آسیب‌دیده قرمز و متورم است. اگر فردی این علائم را جدی بگیرد و به‌موقع به دندانپزشک مراجعه کند، می‌تواند، سلامت دندانش را حفظ کند، زیرا دندانپزشک قسمت پوسیدگی روی دندان را تراش می‌دهد و مانع پیشرفت عفونت می‌شود. اما اگر این علائم نادیده گرفته شوند و به مرحله پیشرفته راه پیدا کنند آن زمان باید از روش‌های دیگری مثل معالجه عصب یا روت کانال کمک گرفت.
جایگزین مسواک
هیچ چیز جای مسواک را نمی‌گیرد، اما گاهی اوقات ممکن است فرد در موقعیتی قرار بگیرد که برای ساعتی به مسواک دسترسی نداشته باشد، در این مواقع توصیه می‌شود از میوه‌های نام برده شده (سیب یا پرتقال یا هویج) استفاده کند. همچنین برای اطمینان بیشتر چرخاندن آب‌نمک ولرم در دهان مانع پوسیدگی دندان‌ها می‌شود، زیرا محیط اسیدی به محیط قلیایی تبدیل می‌شود و مانع رشد میکروب‌ها می‌شود
علت پوسیدگی دندان‌ها
آهسته غذا خوردن
بعضی افراد فکر می‌کنند آهسته غذا خوردن یکی از علت‌های پوسیدگی دندان‌هاست، در صورتی که این یک تفکر اشتباه است. فکر نکنید که سرعت بخشیدن به زمان غذا خوردن از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌کند. در صورتی که توصیه می‌شود بعد از میل غذا بلافاصله دندان‌ها شسته شوند. باقی‌مانده غذا نباید ساعت‌ها روی دندان‌ها بمانند زیرا بقایای غذا بین و روی دندان به مرور زمان مینای دندان را تجزیه می‌کنند و در‌نهایت مینای دندان را ازبین می‌برند.
مواد قندی و شیرینی
عامل مهمی که روی پوسیدگی دندان‌ها تاثیرگذار است، طول مدتی است که مواد قندی روی دندان‌ها باقی می‌ماند. درست نیست فردی بیشتر اوقات شکلات یا مواد قندی دیگری در دهان داشته باشد و بعد از مصرف، دندان‌ها را شستوشو ندهد. بازهم باید بگویم که مواد قندی به تنهایی باعث پوسیدگی دندان‌ها نمی‌شوند، در صورتی که اگر بعد از مصرف از روی دندان‌ها شسته نشوند آن زمان احتمال دارد باعث پوسیدگی دندان شوند.
این موضوع را هم گوشزد می کنم که بعضی والدین آب‌قند را در شیشه شیر به شیرخوار می‌دهند و این آب‌قند ممکن است مدتی در دهان شیرخوار بماند؛ این کار باعث می‌شود که بعد از مدتی دندان‌های شیری کودک بعد از مدتی دچار پوسیدگی شوند.
سیب؛ بهترین خوراکی برای زنگ تفریح
یکی از خوراکی‌های محبوب بچه‌ها، به‌خصوص بچه‌های مدرسه‌ای کیک و شکلات و بیسکوییت است و خیلی از مادران شاید در ساعت‌هایی که کودک در مدرسه است، نتوانند نظارتی روی مسواک زدن کودک داشته باشند.
اولین توصیه این است که به‌جای این خوراکی‌ها که ارزش غذایی بالایی ندارند از نان و پنیر و ... استفاده کنند. اما اگر می‌خواهید در ساعات مدرسه مواد غذایی از روی دندان‌های فرزندتان پاک شود سیب یا پرتقال یا هویج را هم جزء خوراکی‌های فرزندتان قرار دهید. سیب جایگزین مسواک نیست، اما گاز زدن و جویدن سیب باعث تولید بزاق بیشتر در دهان می‌شود و سطح باکتری را در دهان پایین می‌آورد که این رویکرد از پوسیدگی دندان‌ها می‌کاهد.
توصیه می‌شود اشخاص نسبت به علائم گفته شده مثل تیرکشیدن دندان در طول روز، حساس شدن دندان به گرمی و سردی و... حساس باشند و هروقت با این موارد مواجه شدند به‌جای خود‌درمانی یا پشت گوش انداختن علت‌یابی به دندانپزشک مراجعه کنند.
نظرات بینندگان