پس از فرو ریختن ساختمان متروپل در آبادان، شهروندان به ویژه افراد ساکن در منازل نا ایمن نسبت به مسائل ایمنی حساس‌تر شدند و هر لحظه بیم آن را دارند که نکند محل زندگی آن‌ها هم مانند متروپل روی سرشان خراب شود.
ساختمان "عدالت ۲" متعلق به تعاونی بیمارستان ابوذر در منطقه ۳۰۰ دستگاه اهواز، یکی از ساختمان‌های بدون پایان کار و نیمه کاره است که به بهره‌برداری رسیده و حدود ۸۰ خانوار در آن ساکن هستند اما به دلیل شرایط بسیار خطرناک ساختمان، حالا چند روزی است که اهالی از ترس خراب شدن ساختمان بر سرشان زندگی‌شان را در خیابان می‌گذرانند.
تعدادی از خانواده‌ها همراه با کودکان‌شان در گرمای ۴۹ درجه ظهر اهواز در پارک روبه‌روی ساختمان نشسته‌اند و نگرانند که مبادا ناگهان اتفاقی بیفتد و بلایی بر سر فرزندان‌شان بیاید.
کودک یکی دو ساله یکی از خانواده‌ها که از شدت گرما لپ‌هایش گل انداخته، بی‌تابی می‌کند. برخی هم با نگرانی در اوج گرما فرزندان‌شان را به داخل منزل می‌برند تا کمی خنک شوند و بعد دوباره به پارک برمی‌گردند.
ساختمانی که قرار است ۱۵۴ واحد در شش بلوک داشته باشد، تنها یک راه خروج و یک درب دو متری دارد و اهالی می‌گویند در صورت وقوع یک اتفاق، برای فرار از ساختمان فاجعه‌ای مانند فاجعه منا رخ می‌دهد.
زیرسازی این ساختمان برای شش طبقه پیش‌بینی شده بود اما پس از آغاز ساخت، دو طبقه دیگر به آن اضافه شده و بار ساختمان را سنگین کرده است. علاوه بر این، تعداد مغازه‌های این ساختمان از هشت مغازه به ۱۶ مغازه افزایش پیدا کرده‌اند و برای این کار از فضای لابی ساختمان استفاده شده است.
تمام تاسیسات ساختمان عدالت ۲ ایراد دارد و از سوی کارشناسان مراجع مربوطه رد شده‌اند. ساختمان برق صلواتی دارد و از سر و روی آن کابل آویزان است. اداره گاز هم به دلیل ایمن نبودن ساختمان و مناسب نبودن لوله‌های به کار برده شده در آن، برای پیشگیری از بروز حادثه، مراحل لوله‌کشی گاز را انجام نداده است.
در پی نشتی آب و آب‌بندی نشدن دیوارها، مدتی پیش پارکینگ منفی یک این ساختمان پر از آب شده بود و همچنان در جاهایی از آن آب وجود دارد؛ وضعیت گل و لای و لجن موجود و دیوارهای نم گرفته نشان از حجم آب موجود در این ساختمان است.
حالا اکثر ستون‌های این ساختمان، فرسوده و ترک خورده و میلگردهای آن پوسیده و پودر شده و روی زمین ریخته است.
بنا به گفته اهالی، در قسمت‌هایی از ساختمان به جای میلگرد از توری مرغی استفاده شده است. اهالی می‌گویند پیمانکار ساختمان برخی از ترک خوردگی‌ها را با پلاستر پوشانده اما دیگر دیوارها و ستون‌ها هم ترک خورده‌اند.
بخشی از راه پله‌های ساختمان بدون حفاظ هستند، در حفره آسانسور و اطراف آن هم چاله و پرتگاه‌هایی وجود دارد که با یک لحظه غفلت، ممکن است خانواده‌ای عزادار شود.
حالا ترک‌خوردگی از ستون‌ها گذشته و دیوارهای برخی واحدهای این ساختمان نیز ترک خورده‌اند. در یکی از منازل، بخشی از دیوار ترک‌خورده را کاشی‌کاری کرده‌اند تا ترک به چشم نیاید اما حالا دیوار کناری آن هم ترک خورده است.
بخشی از دیوار پارکینگ منفی یک هم شکم داده است. با این وجود بنگاه مجاور ساختمان همچنان در حال فروش واحدها به مردم بی‌خبر است.
دو روز پیش حکم تخلیه ساختمان عدالت ۲ به دلیل شرایط خطرناک آن از سوی منطقه ۸ شهرداری اهواز صادر شده و بنا به گفته اهالی، نیروهای شهرداری در حالی که اهالی در منازل‌شان بودند خواسته‌اند نسبت به پلمب ساختمان اقدام کنند که با اعتراض ساکنان، از این کار منصرف شده‌اند.
بنا به گفته ساکنان این ساختمان، پیمانکار آن آقای "باوی" هنگام فروش به آن‌ها اعلام کرده که اگر واحدهای خود را ظرف یک هفته تحویل نگیرند منازل آن‌ها را واگذار می‌کند و آن‌ها مجبور شده‌اند در این منازل ساکن شوند هر چند آن زمان از این وضعیت ساختمان اطلاع نداشتند.
این خانواده‌ها که بیشتر از قشر کارگر هستند، به گفته اهالی سال‌ها پیش پس از انصراف پرسنل بیمارستان ابوذر از این تعاونی، شروع به پیش خرید واحدهای ساختمان کردند.
یکی از خانواده‌های ساکن این منزل که یک بیمار فلج دارند، از منزل خارج نشده‌اند و خطر ریختن ساختمان را به جان خریده‌اند و با نگرانی در این منزل مانده‌اند. نه دل رفتن دارند و نه دل ماندن؛ اگر بقیه از منزل بیرون بروند، پدربزرگ سالمند بیمار چه می‌شود؟
یکی از اهالی این ساختمان که خود استادکار قالب‌بندی ساختمان است با دست روی ستون می‌کوبد و تو خالی بودن آن را نشان می‌دهد. همین که به بتن دست می‌زند بخشی از ستون می‌ریزد. استادکار، میلگرد پودر شده را روی زمین می‌اندازد و می‌گوید: "سرمایه‌مان این جور پودر شده است، شاید خودمان هم همین جور پودر شویم."
او ادامه می‌دهد: "با احتساب دو پارکینگ، ۱۰ طبقه بار ساختمان یعنی حدود ۵۰ هزار تن بار سازه روی چهار ستون با این میلگردهای پوسیده و بتن پودر شده قرار دارد. ما پس از تخلیه آب از پارکینگ منفی یک متوجه این وضعیت ساختمان شدیم و دیدیم کل ستون‌ها در حال تحلیل است اما دیگر کار از کار گذشته بود."
وی می‌گوید: "از همین حالا باید فاتحه‌مان را بخوانند. مشخص نیست کی این ساختمان روی سرمان خراب می‌شود. هر لحظه امکان دارد این ساختمان فرو بریزد و آنچه آن را نگهداشته خدا است. شاید همین الان ساختمان ریزش کند و عکس‌های‌مان را در اینستاگرام منتشر کنند و بگویند روحت شاد."
این ساکن ساختمان می‌گوید: "زمانی که میلگردها پوسیده شدند بتن‌گذاری کردند اما نگهدارنده ساختمان از بین رفته است. مگر می‌توان این میلگرد را با بتن ترمیم کرد؟ این ساختمان از ریشه مشکل دارد."
وی بیان می‌کند: "آدم‌های "باوی" دور و برمان هستند. دیروز یکی از اهالی ساختمان در مورد این وضعیت انتقاد کرد، آن‌ها می‌خواستند تلویزیونش را ببرند. دوربین‌های ساختمان را هم جمع کرده‌اند تا وسایل اهالی منتقد را غارت کنند."
یکی دیگر از ساکنان این ساختمان با انتقاد از رسیدگی نشدن به وضعیت‌شان می‌گوید: "حتما باید اتفاقی بیفتد و بعد بنویسند "تسلیت اهواز"؟. چرا زمانی که حکم جلب آقای باوی را گرفتیم و بازداشت شد، پس از یک ساعت آزاد شد؟ قاضی کشیک عنوان می‌کند "سندی نمی‌بینم که نشان بدهد این فرد مجرم است." چگونه فاجعه به این بزرگی هیچ جرمی ندارد؟"
وی ادامه می‌دهد: دار و ندارمان را به آقای باوی دادیم و قرار بود سال ۹۲ یعنی یک سال پس از قرارداد، خانه را به ما تحویل بدهد. در نهایت سه سال پیش از ترس از دست دادن مال، در این خانه ساکن شدم اما نمی‌دانستم بعدش باید از کار و زندگی بیفتم و آواره خیابان و پارک‌ها بشوم. هر چه پیگیری می‌کنیم کسی برای ما تره خرد نمی‌کند و در اتاقش راه‌مان نمی‌دهد."
یکی دیگر از اهالی می‌گوید: "چند سال پیش بخشی بلوک‌های چهار، پنج و شش ریزش کرد که بعد از آن به اصطلاح مقاوم‌سازی ساختمان را انجام دادند."
یکی دیگر از اهالی ساختمان که یک زن سرپرست خانوار است، می‌گوید: "قرار بود در مدت شش ماه منازل را به ما تحویل بدهند که شش ماه به چهار سال رسید. ایمنی آن صفر است و راه پله‌ها حفاظ‌های کوچکی دارند تا بچه‌ها به پایین پرت نشوند."
وی ادامه می‌دهد: "شهرداری لطف کرد و حکم تخلیه داد اما شهرداران سابق خبر نداشتند که در روند ۱۰ ساله احداث این ساختمان چه اتفاقاتی افتاده است؟ چه مصالحی به کار برده شده است؟ آیا ناظر ساختمان خبر نداشت اینجا چه خبر است؟"
او می‌گوید: "حالا همه خودشان را کنار کشیده‌اند و مردم مستضعف مانده‌اند که نه می‌توانند خانه‌شان را رها کنند و نه می‌توانند در آن زندگی کنند. هر جا می‌رویم به در بسته می‌خوریم.همه مسئولان گوش‌های‌شان را گرفته‌اند و مردم را نمی‌بینند چون ما برای‌شان مهم نیستیم."
وی ادامه می‌دهد: "هیچ کدام از این خانواده ها توان مالی خوبی ندارند. من که سرپرست خانوار هستم اگر ساختمان روی سر و من و بچه‌ام خراب شود توان مالی جابه‌جایی ندارم. خیلی همت کنیم شکم‌های‌مان را سیر کنیم."
او می‌گوید: "از متروپل خبر نداشتند و ناگهان ریخت اما ما چند روز است داریم می‌گوییم ساختمان در حال تخریب است؛ اگر ساختمان فرو بریزد چه می‌خواهند بگویند؟"
یکی دیگر از ساکنان این ساختمان ادامه می‌دهد: "چند روز است در خیابان هستیم و هیچکس به دادمان نرسیده است؛ پس مسئولان کجا هستند؟ ما فقط می‌خواهیم به وضعیت‌مان رسیدگی کنند."
یکی دیگر از اهالی عنوان می‌کند: "در سال ۹۲ ستون یکی از بلوک‌ها نشست کرد که تخریب و بازسازی آن و تقویت ستون‌های دیگر انجام شد. استحکام‌بخشی این ساختمان دیگر فایده ندارد زیرا بعد از حدود ۱۰ سال، وضعیت ساختمان بدتر شده است بنابراین مسئولان دنبال استحکام بنا نباشند."
وی ادامه می‌دهد: "اگر قرار است این ساختمان بازسازی بشود باید دولت هزینه آن را بدهد چون خانواده‌ها توان مالی ندارند. یا حداقل ودیعه رهن کامل به خانواده‌ها بدهند تا از این شرایط خارج شوند."
حجت‌الله زارع‌زاده نایب رئیس شورای شهر اهواز در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به وضعیت ساختمان "عدالت ۲" در منطقه ۳۰۰ دستگاه اظهار کرد: این ساختمان ۱۵۴ واحدی، تعاونی مسکن ابوذر است که احداث آن قبل از سال ۹۰ آغاز شده بود و همچنان نیمه تمام است. در پی بررسی‌های شهردای در همان سال‌های اولیه، تذکرات لازم از سوی سازمان نظام مهندسی، شهرداری و دفتر فنی فرماندار اهواز داده شد و از ادامه کار در آن مقطع جلوگیری شد.
وی افزود: اقداماتی برای استحکام سازه انجام شد اما این اقدامات کافی نبود. با وجود اینکه این ساختمان قابلیت بهره‌برداری ندارد حدود شش سال است که بیش از ۵۰ خانوار در این مجتمع ساکن هستند.
نایب رئیس شورای شهر اهواز گفت: این مجتمع مجوز بهره‌برداری و پایان کار ندارد بنابراین حضور خانوارها در این مجتمع نیمه تمام و با انشعابات غیرمجاز، غیرقانونی است.
زارع‌زاده بیان کرد: در پی مراجعه ساکنین این ساختمان به میز خدمت نماز جمعه، صبح شنبه مسئولان ذی‌ربط شهرداری اهواز، شهردار منطقه و رئیس نظام مهندسی از این ساختمان بازدید کردند و پیرو این بازدید، جلسات تخصصی در این زمینه برگزار شد و در نهایت در یک نامه رسمی، حکم تخلیه ساختمان به ساکنان ابلاغ شد. سازنده باید استحکام‌بخشی را انجام و پروژه را تکمیل کند و بعد از طی مراحل قانونی، اهالی در ساختمان ساکن شوند اما ساکنان حاضر به تحویل برگه‌های اخطار تخلیه نشدند.
وی تصریح کرد: مسئولیت این موضوع به عهده کسانی است که می‌دانند این سازه شرایط ایمنی ندارد اما همچنان در آن ساکن هستند. البته مسئولیت نخست بر عهده سازنده این مجتمع است که مقاوم‌سازی، تکمیل و اخذ مجوزهای لازم را انجام نداده است.
نایب رئیس شورای شهر اهواز گفت: شهرداری اهواز در این زمینه قصوری نداشته و همه مراجع در جریان این مساله هستند. سوابق این مجتمع مربوط به سال‌ها پیش است که فرماندار و شهرداری وقت اهواز مکاتبات را انجام و نا ایمن بودن ساختمان را اطلاع داده بودند.
زارع‌زاده با بیان اینکه این پروژه قابلیت بهره‌برداری ندارد و مسئولیت هر اتفاقی بر عهده سازنده آن است، تصریح کرد: این پروژه خصوصی و تحت عنوان تعاونی مسکن بیمارستان ابوذر است. شهرداری به این پروژه پایان کار نداده یعنی مجوز بهره‌برداری صادر نشده است.
وی افزود: این پروژه ناتمام با کیفیت مطلوب احداث نشده و مصالح به کار گرفته در آن و نوع ساخت ساختمان ایمنی لازم را ندارد.
به گزارش ایسنا، خانواده‌هایی که با هزار امید می‌خواستند سقفی بالای سر داشته باشند حالا کل سرمایه‌شان مانند میلگردهای ساختمان عدالت ۲ پودر شده و از اینجا رانده و از آنجا مانده‌اند و چشم انتظار اقدام به موقع مسئولان هستند.
آنچه مسلم است اگر به موقع به عدالت ۲ توجه نشود، این ساختمان آینده لرزانی دارد و مشخص نیست فاجعه‌ای که در پی آن در اهواز رخ می‌دهد، "متروپل" بعدی است یا بدتر از آن.
حالا باید منتظر بمانیم و ببینیم که وضعیت خانواده‌های ساختمان نا ایمن عدالت ۲ چه می‌شود.
گزارش از: دلال آلبوشهبازی، خبرنگار ایسنا
