روی دیگر سیلاب در خوزستان

به گزارش آراس: حالا در روزهای آغازین ماه مبارک رمضان، در حالی که دمای هوا از 40 درجه گذر می کند، هنوز هم تعدادی از سیل زدگان در چادر، در جنگل یا کمپ، روزگار می گذرانند. آنهایی که بازگشته اند نیز با ویرانه های سیل روبه رو شده اند.

21 در سیلاب فروردین شهرستان از سیلاب متاثر شدند، 133 روستا را آب برد و 374 روستا به صورت جزئی و کلی تخلیه شدند.

طبق گزارش علی خدادادی مدیرعامل جمعیت هلال احمر خوزستان، از چهارم فروردین تاکنون به 256 هزار و 701 نفر سیل زده در استان (بیش از 46 هزار و 808 خانوار) امدادرسانی شده و هشت هزار و 800 نفر به مناطق امن جا به جا شدند. 

هلال احمر گفته شرایط در حال عادی شدن است و 91 اردوگاه اسکان اضطراری اکنون به پنج اردوگاه با یک هزار و 51 نفر کاهش یافته است. در حال حاضر فقط کمپ های شهرستان های باوی، حمیدیه و دشت آزادگان برپاست.

اگرچه جمعیت اردوگاه ها کاهش یافته اما مشکلات سیل زدگان همچنان ادامه دارد.

*کاهش کمک های مردمی 

احمد جعفری ماجد، یکی از فعالان اجتماعی شهرستان حمیدیه می گوید: اکنون سیل زده ها تنها مانده اند و مهمترین مرحله برای کمک به آنهاست. 

او می گوید: در حال حاضر بسیاری از گروه ها کمک های خود را متوقف کرده و مواکب مستقر در اردوگاه ها نیز تعطیل شده اند، در حالی که هوا گرم شده و بیماری ها دارند خود را نشان می دهند.

جعفری می افزاید: بعضی از روستاهای مسیر خسرج که خانه هایشان آبگرفتگی دارد، هنوز در جنگل های خسرج و کمپ ها زندگی می کنند.

او با اظهار نگرانی از شیوع بیماری در میان سیل زدگان، ادامه می دهد: در روزهای گذشته سعی کردیم کمک های خود را ادامه دهیم؛ علاوه بر مواد خوراکی، پوشاک و پشه بند، پزشک و ماما به روستاها بردیم، پزشک هایی که به منطقه آمده اند می گویند موارد زیادی از بیماری پوستی مشاهده کرده اند که ناشی از آب ناسالم است، گرمازدگی هم جزو بیماری های شایع در میان سیل زدگان است.

جعفری خواستار دادن مجوز استفاده از کانکس های کولردار پزشکان را برای سیل زدگانی می کند که در جنگل مستقر هستند.

این فعال اجتماعی با بیان اینکه برخی روستاها با وجود فروکش کردن سیل برای بازگشت مردم ایمن نیستند، تصریح می کند: علاوه بر گل و لای، به دلیل جنس زمین که رملی است، خانه هایی که قبلا زیر آب بودند برای سکونت ناامن هستند و احتمال تخریب و آوار شدن آنها وجود دارد.

به گفته وی در روستای «صندیحه یک» که بخشداری مرکزی اعلام کرده بود می توانند بازگردند مردم دچار برق گرفتگی شدند.

*سیل و فقر

سیل، پرده از چهره روستاهای خوزستان نیز برداشت. فقر و محرومیت روستاها در این سیل بیش از پیش مشخص شد. گروه های داوطلب مردمی در 40 روزی که از سیل گذشته، کمک های بسیاری را از جمله خوراک و پوشاک و لوازم بهداشتی توزیع کردند. «کاروان عزت و کرامت» یکی از گروه های مردمی مرحله سی و هشتم کمک های خود را شب گذشته توزیع کرده و روند یاری رسانی به سیل زدگان را ادامه داده است.

هادی سواری فعال اجتماعی و عضو این گروه، می گوید: در همه روستاهایی که برای توزیع کمک های مردمی می رفتیم، سه تا چهار خانواده را مشاهده کردیم که از امکانات اولیه زندگی همچون کولر و یخچال محروم بودند.

او می افزاید: در همه روستاها مردم دار و ندار خود را از دست داده اند، در برخی از روستاها ممکن است خانه ها زیر آب نرفته باشد اما زمین های کشاورزی و نخلستان ها کاملا از بین رفته، این مساله به ویژه خانواده های کم برخوردار را با مشکلات بیشتری مواجه کرده است، به همین دلیل این گروه کمک های خود را نه تنها به روستاهای سیل زده، بلکه برای کمک به خانواده های کم برخوردار نیز اختصاص داده است.

سواری اضافه می کند: این گروه خیریه با سرکشی به روستاها نیازهای آنها را شناسایی و به افراد خیر و کسانی که توان مالی داشته و یا تمایل به کمک کردن دارند، اعلام می کند، به طور مثال در روستای «سید معن» در بامدژ پیرزنی را دیدیم که یک اتاق بلوکی داشت که سقف چوبی آن در حال فروریختن بود، با معرفی او، خیران داوطلب شدند که سقف خانه اش را بسازند؛ مورد دیگر در روستای حلاف 3 خانواده ای مشاهده کردیم که در خانه ای مخروبه زندگی می کنند، خیران اکنون در حال تامین مصالح و تکمیل خانه هستند.

وی با اشاره به ادامه آبگرفتگی و فعالیت کمپ های اسکان اضطراری سیل زدگان اظهار می کند: تامین آب آشامیدنی برای روستاهایی که آب آنها قطع شده در حال حاضر مهمترین نیاز آنهاست.

سواری می افزاید: در برخی روستاها آب مانده، در حال تبدیل شدن به گنداب است و برای جلوگیری از شیوع بیماری باید هر چه سریع تر تخلیه شود همچنین این روستاها از نظر بهداشتی و پزشکی مشکلاتی دارند که باید به آنها سرکشی شود.

وی بوی نامطبوع ناشی از آبگرفتگی مزارع را از دیگر مشکلات روستاها می داند و می گوید: با توجه به اینکه کمک های مردمی به سیل زدگان تقریبا قطع شده، کمیته امداد و بهزیستی باید برای شناسایی خانواده های کم برخوردار اقدام کنند.

سواری از موسسات مردم نهاد، خیران و آنهایی که امکانات مالی دارند دعوت می کند تا در ماه مبارک رمضان، هر کدام یک خانواده را تکفل کنند و علاوه بر خوراک، خرید هدیه و عیدی برای کودکان به مناسبت عید فطر را از هم اکنون مورد توجه قرار دهند.

وی تصریح می کند: مردم از تمام نقاط کشور کمک های فراوانی به سیل زدگان کردند، اما کمک های خوزستانی ها بیشتر بود و در این سیل سربلند بیرون آمدند، به طوری که گاهی روزانه تا یک هزار و 200 پرس غذا به دست ما می رسید، در هر روستا برای سرکشی می رفتیم عده ای داوطلب قبل از ما آمده بودند، در برخی از اردوگاه ها گروه های مردمی حتی کودکان را فراموش نکرده بودند و علاوه بر مواد غذایی، خوراکی های کودکانه همچون پفک، بیسکویت، بستنی و اسباب بازی همراه خود می آوردند؛ در مسیر خسرج تعدادی از جوانان از محله کیانپارس 15 روز چادر زده بودند و کمک هایشان استمرار داشت همچنین یکی از بازاریان کرج که کمک های اتحادیه اصناف را ارائه می کرد، 15 روز نیز در اهواز مستقر بود و روزانه 800 پرس ناهار و 800 پرس شام به اردوگاه ها ارسال می کرد.

به گفته وی این گروه مردمی را 10 نفر از زنان داوطلب نیز همراهی می کردند که در کمپ ها کارهای فرهنگی اعم از نقاشی و قصه خوانی برای کودکان و توزیع خوراکی کودکانه و اسباب بازی را انجام می دادند.

*از جنگل تا کانکس

در شهرستان حمیدیه دستور تخلیه 11 روستا صادر شد؛ 9 روستا را آب برد و 2 روستا در محاصره سیلاب قرار گرفتند. طغیان کرخه 6 هزار نفر را در این شهرستان آواره کرد.

فرماندار حمیدیه می گوید: در حال حاضر 600 نفر از سیل زدگان در اردوگاه ثامن الائمه این شهرستان و یکصد نفر نیز در جنگل های خسرج ساکن هستند.

شاهین هاشمی می افزاید: 2 روستای «حمدان سلجه» و «آلبومروح» هنوز مشکل آبگرفتگی دارند که امیدواریم آلبومروح تا چند روز آینده از آبگرفتگی خارج شود و 60 خانوار اهالی این روستا که ساکن جنگل هستند به خانه های خود بازگردند؛ البته با کم شدن آب کرخه و بستن نقاط شکستگی سیل بندها مشکل آبگرفتگی روستای حمدان نیز مرتفع می شود ولی زمان آن طولانی تر است .

وی با اشاره به اقدامات ضروری بعد از بازگشت روستائیان، اولویت نخست را تهیه کانکس برای افرادی می داند که در حال حاضر توانایی بازگشت به منازل خود را ندارند و به علت دارا بودن دام و احشام توانایی جابه جایی نداشته و استقبال چندانی از تسهیلات بانکی برای اسکان موقت نیز نمی کنند.

به گفته وی برآورد شده است 200 کانکس برای این روستائیان موردنیاز باشد اما باتوجه به بازگشت آنها ممکن است تا یکصد کانکس نیز کاهش یابد.

هاشمی با تاکید بر پاکسازی و آماده سازی روستاهای درگیر سیل برای بازگشت سیل زدگان با رعایت اصول فنی و بهداشتی، اولویت سوم را تسریع در پرداخت تسهیلات بلاعوض معیشتی و رهن منازل، تعمیر و ساخت منازل و همچنین جبران خسارت کشاورزی می داند.

وی می افزاید: زمین های کشاورزی سیل زدگان که دچار آبگرفتگی شده، باید از این وضعیت خارج شوند که جهاد کشاورزی متولی آن است.

هاشمی تاکید می کند: باز سازی زیرساخت ها اعم از مسیرهای روستایی و برخی نقاط شهری همچنین شبکه آب، برق و گاز، مدارس و مراکز بهداشت نیز همزمان با بازگشت روستائیان باید انجام شود.

*اهالی تپه های الله اکبر

سیلاب کرخه 40 روستای دشت آزادگان را در معرض تهدید قرار داده بود که 10 روستا زیر آب رفت. 

معاون فرماندار دشت آزادگان می گوید: در حال حاضر هفت روستا از آب تخلیه شده و سه روستای ابورفوش، مچریه و بخشی از شخیتر همچنان زیر آب است. 

زاهد فردوس پناه می افزاید: در حال حاضر سه اردوگاه 17 شهریور و تربیت بدنی در شهر سوسنگرد با جمعیت 30 خانوار برپا هستند و 300 نفر نیز در تپه های الله اکبر ساکن هستند.

وی ادامه می دهد: روستاهای ابورفوش و شخیتر در هفته جاری از آب تخلیه می شوند اما برای تخلیه آب از روستای مچریه نیازمند مسدود کردن چهار مجرا در سیل بندهای اطراف است، به همین دلیل روند آن طولانی خواهد بود.

معاون فرماندار دشت آزادگان با بیان اینکه آب همه روستاها (به جز مچریه) در هفته جاری تخلیه می شود، تصریح کرد: با توجه به کمبود علوفه و زیرآب رفتن مراتع، پیش بینی می شود که حدود 15 درصد از روستائیان به خاطر تغذیه دام های خود در تپه های الله اکبر ماندگار شوند و به خانه های خود بازنگردند.

فردوس پناه با اشاره به کمک های فراوان از سوی گروه های مردمی به سیل زدگان این شهرستان، می گوید: نبود هماهنگی در توزیع این کمک ها باعث می شد که برخی مناطق از این کمک ها بهره مند شوند اما بعضی مناطق که دسترسی به آنها دشوار بود (مانند روستای ابورفوش) کمتر کمکی دریافت کردند.

وی خسارت به اثاثیه اهالی در سیل اخیر را یادآور می شود و توصیه می کند: کمک های مردمی برای تهیه وسایل منزل روستائیان در اولویت گیرد و خیران در بازسازی منازل، مدارس و خانه های بهداشت همکاری کنند.

فردوس پناه همچنین به فراخوان فرمانداری برای همکاری تمامی دستگاه های اجرایی در تخلیه، پاکسازی، شستشو و آهک پاشی روستاهایی که سیل در آنها فروکش کرده، اشاره می کند و می گوید: بنیاد مسکن در حال ارزیابی و تعیین قیمت احداث و اجاره بهای منازل روستاهای آسیب دیده است و شهرداری تهران وعده کرده کوپال ریزی و سنگ ریزی در معابر روستایی را انجام دهد.

*عقب‌گرد تالاب

32 روستای شادگان در معرض سیلاب بودند که 9 روستا دچار آبگرفتگی شدند.

فرماندار شادگان می گوید: در حال حاضر سیلاب در این شهرستان فروکش کرده و آب تمام روستاها تخلیه شده است.

سعید حاجیان می افزاید: چهار اردوگاه سیل زدگان تعطیل و مردم به روستاهای خود بازگشته اند.

وی اظهار می کند: نگرانی اولیه از طغیان کارون و آبگرفتگی روستاهای حاشیه این رودخانه بود، اما ناگهان تالاب شادگان سرریز کرد و روستاها را آب گرفت.

حاجیان با اشاره به آغاز ارزیابی خسارت های منازل روستایی توسط بنیاد مسکن، می گوید: بنیاد مسکن هرمزگان به عنوان معین کارشناسی منازل را برعهده گرفته است.

وی می افزاید: جابه جایی روستای «ابوشلوگ» که در تالاب شادگان قرار دارد، مطرح شده اما هنوز موافقت نهایی درباره آن نشده است.

حاجیان همچنین می گوید: خسارت بخش کشاورزی و باغی نیز برآورد شده و در حال کارشناسی است.

*رد پای ناگ

در اهواز بیشترین تاثیر سیلاب در بخش مرکزی، محل گذر سه رودخانه دز، کرخه و کارون، بود. 67 روستای این بخش درگیر سیل بودند که 20 روستا زیر آب رفتند. در اردوگاه های این بخش سه هزار نفر اسکان یافتند.

بخشدار مرکزی اهواز می گوید: در حال حاضر همه اردوگاه ها این بخش تعطیل و همه روستاهای بخش مرکزی از آب تخلیه شده و مردم به خانه های خود بازگشته اند.

علی بلمچی حادترین مشکل روستاها را بعد از فروکش کردن سیلاب، تخریب جاده های روستایی، مراکز بهداشتی درمانی و چندین پل می داند.

وی با اشاره به مشاهده تعداد کمی موارد ابتلا به بیماری «ناگ» می گوید: اگر چه لایروبی و آهک پاشی جوی ها انجام شده اما پاکسازی روستاها باید ادامه پیدا کند زیرا احتمال بیماری های عفونی به دلیل مرطوب بودن وجود دارد.

بلمچی با تاکید بر اینکه کیفیت آب شرب روستاها هنوز مطلوب نیست، می افزاید: سیل بندها بر راه های ارتباطی تاثیر منفی گذاشته و گل و لای خشک شده اکنون به ریزگرد تبدیل شده که با کوچکترین تردد باعث می شود توده گرد و خاک روستاها را فراگیرد.

وی همچنین تصریح کرد: عملیات بازسازی روستاها و پرداخت خسارت به کشاورزان که اکنون در حال ارزیابی است باید هر چه سریع تر آغاز شود.