ترامپ این بار پیش بینی ناپذیر نبود. از او و شخصیتش انتظار می رفت که خیلی زود هشدارهای روحانی را بی پاسخ نگذارد.
پس از سخنان روحانی و هشدار او به آمریکا در مورد عدم صادرات نفت، ترامپ دو روز پیش در یک توئیت، جمله معروف محمد جواد ظریف که در برهه داغ مذاکرات هسته ای گفت «هیچ وقت یک ایرانی را تهدید نکن»، به روحانی پاسخ داد. رئیس جمهوری آمریکا در حساب توئیتر شخصی خود با نوشتن حروفی بزرگ که نشان از عصبانیت او داشت دربارۀ هشدارهای حسن روحانی رئیس جمهوری ایران، نوشت: هرگز و هیچ وقت آمریکا را تهدید نکنید.
رئیس جمهوری آمریکا در ادامه توئیت خود درباره سخنان روحانی که تاکید کرده «آمریکایی ها باید خوب بفهمند صلح با ایران مادر صلح ها و جنگ با ایران مادر جنگ هاست»، نوشت: پیامدهای آن را متحمل خواهید شد مانند آنچه که پیشتر و درخلال تاریخ اندکی متحمل شده اند. ترامپ در ادامه افزود: ما کشوری نیستیم که گفته های خشونت آمیز و "مرگ بر” شما را تحمل کنیم.
لازم به یادآوری است که روحانی روز یکشنبه در همایش روسای نمایندگی های ایران در خارج از کشور که در مرکز مطالعات وزارت امور خارجه برگزار شد، با بیان اینکه توطئه آخر آمریکا، تلاش برای خسته کردن ملت ایران است، تصریح کرد: بدانید، ملت ایران آقاست و هرگز نوکر کسی نخواهد شد. روحانی بسیار واضح بر هشدار خود تاکید کرد که ابزار ما تنها تنگه هرمز نیست. روحانی گفت: «تنگه های زیادی داریم، تنگه هرمز فقط یکی از آنهاست».
رییس جمهوری با اشاره به برخی ژستهای حمایتی امریکایی از مردم و جدا کردن مردم از حکومت ایران، گفت: به ملت ایران اعلام جنگ می کنید و دم از حمایت می زنید؟ در همه منطقه پهن شده اید، معنای حرف هایتان را بفهمید.
در نهایت رئیس جمهوری دو راه مشخص جلوی امریکا گذاشت و گفت آمریکایی ها باید خوب بفهمند که صلح با ایران مادر صلح ها و جنگ با ایران مادر جنگ هاست.
جدل بر سر چیست؟
جدال کلامی دو رئیس جمهور ریشه در برجام و خروج یکباره ایالات متحده از آن دارد. ترامپ پس از اینکه از برجام خارج شد، مقرر کرد تحریمهای نفتی و غیرنفتی در یک بازه زمانی سه ماه و شش ماه بازخواهند گشت. ترامپ با خروج از برجام دقیقا به سمت یک جنگ نفتی که پایه اقتصاد و درآمد ایران را تشکیل می دهد، رفت. استراتژی او این بود که با شروع تحریمهای نفتی دیگر کسی نفت ایران را نخواهد خرید و در یک فشار اقتصادی فلج کننده مجبور خواهد بود به سمت مذاکره با امریکا برود.
مقامات امریکا با شروع سفر به کشورهای مشتری نفت ایران و درخواست قطع خرید نفت ایران، به سمت کامل کردن این استراتژی رفتند. ترامپ بارها تکرار کرده است صادرات نفت ایران باید به سمت صفر برود.
این همان نکته ای بود که روحانی روی آن موضع شدیدی گرفت و گفت مگر می شود نفت منطقه صادر شود و نفت ما صادر نشود. این امکان پذیر نیست. رسانه های داخلی و خارجی این سخن روحانی را به تهدید بستن تنگه هرمز ربط دادند و شروع به تحلیل روی این موضوع کردند. اما روحانی این سخن را تکمیل کرد و گفت تنگه های زیادی داریم.
در این باره مایک پمپئو نیز چند روز پیش در یک سخنرانی در حضور ایرانیان مقیم کالیفرنیا، ضمن ابراز تمایل به گفت و گو با ایران، باز هم تهدید خود را تکرار کرده و گفته «همان‌طور که ترامپ گفته ما مایل به گفت‌وگو با ایران هستیم، اما رهایی از فشارهای آمریکا تنها زمانی صورت خواهد گرفت که ما شاهد تغییرات ملموس، مشهود و مداوم در سیاست‌های تهران باشیم.»
جدل به جنگ تبدیل می شود؟
در حال حاضر سوال این است که ایران و امریکا به جنگ نزدیک می شوند یا جدل های کلامی مقدمه ای برای صلح و گفت و گوست؟ در حال حاضر همه مسائل با سرعت بالایی پیش می روند و پیش بینی وضعیت آینده نزدیک هم سخت به نظر می رسد.
ترامپ در حال حاضر در وضعیت دوگانه ای قرار گرفته است. پر واضح است که او تفکرات و تمایلات جنگ طلبانه ای دارد و افراد تندرو نزدیک به او هم بر این مسئله تاثیر می گذارد. او این تفکر را از گذشته دارد که یک جنگ می تواند به بالا رفتن محبوبیت داخلی او و تضمین پیروزی او در دور دوم انتخابات کمک کند. او در سال ۲۰۱۲ در یک توئیت گفته بود اوباما قصد دارد با یک جنگ علیه تهران محبوبیت خود را برای پیروزی در انتخابات بالا برود. این توئیت و چند موضع او در گذشته نشان می دهد او از چنین تفکری برخوردار است.
اما از سویی شکل دادن یک جنگ فراگیر در خاورمیانه در تضاد با شعارها و رفتاری است که او در یک سال و نیم اخیر داشته است. او به شدت از هزینه کردن در خاورمیانه برای درگیری بیشتر اجتناب می کند و انتقادهای بسیاری به دولت های گذشته بخاطر هزینه جنگ داشته است.
ترامپ مردی است که خیلی زود داغ میکند، هیجان زده می شود و توئیتهای جنجالی مخابره می کند. اما عمل و رفتارهای او به سخنان او کمتر مشابه است. این وضعیت را در رابطه با توئیت ها و جدلهای لفظی ترامپ با رهبر کره شمالی هم دیدیم. جدل ترامپ و کیم جونگ اون حتی به مسخره کردن و تهدید هسته ای هم رسید و کمتر کسی فکر میکرد چند ماه پس از آن آنها روبروی هم بنشینند.
هر چند وضعیت ایران و امریکا شبیه امریکا و کره شمالی نیست ولی تمایل و حرص شدید ترامپ به دیدار و گفت و گو با ایران مانند تمایل او به دیدار با رهبر کره شمالی است. این مسئله چند دلیل دارد از جمله اینکه او دوست دارد دیده شود و بی محابا به سمت آشوب ها و مسائل اول جهانی برود فارغ از اینکه دیدار و سخن گفتن از آن می تواند موضوع را حل کند یا نه. دوم اینکه او در مقابل اوباما که برجام کارنامه او بود، به دنبال دستاورد و توافقی بزرگتر با ایران است. طوری که گفته شود ترامپ بود که ایران را به بازیگری آرام تبدیل کرد در حالی که پیش از آن ایران بازیگری یاغی بود.
نظرات بینندگان