شیر دادن به نوزاد هم برای نوزاد مفید است
و هم برای مادر. سازمان جهانی بهداشت به تمام مادرها توصیه میکند که
حداقل 6 ماه به فرزند خود شیر بدهند.
شیر مادر در 6 ماه نخست تولد نوزاد بسیار لازم و ضروری است. این کار علاوه
بر اینکه یک رابطه عمیق عاطفی بین مادر و فرزند ایجاد میکند باعث میشود
که نوزاد به خوبی تغذیه و رشد کند. در حقیقت تغذیه با شیر مادر یک برد
دوجانبه (هم برای مادر و هم برای نوزاد) است.
در دین مبین اسلام نیز به اهمیت تغذیه نوزاد با شیر مادر تأکید فراوانی شده است. اولین شیر ترشح شده از سینهی مادر که آغوز نام دارد حای ترکیباتی به نام ایمونوگلوبولین می باشد که از کودک در برابر بسیاری از بیماری ها حفاظت میکند. این ترکیب لایهی محافظتی تولید میکند که مانع از رسیدن میکروبها به سیستم گوارشی و تنفسی نوزاد میشود.
بعلاوه، تغذیه انحصاری با شیرمادر از شیرخوار در مقابل عفونت های شایع محافظت می کند. تغذیه با شیر مادر به مدت حداقل 6 ماه، فراوانی و شدت عفونت های شایع را در یک سال اول زندگی کودک کاهش می دهد. همچنین تغذیه با شیر مادر، عفونت های حاد تنفسی و عفونت حاد گوش داخلی را در طول شیرخوارگی کاهش می دهد. کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشود باهوشترند.
شیر مادر نسبت به هر شیر خشکی برای رشد نوزاد مناسب تر است. شیر خشک حاوی مواد مغذی خاصی است اما این مواد مغذی از شیر مادر کمتر است. لازم به ذکر است که شیر مادر حاوی هورمونها، سلولهای زنده، آنزیمها و آنتیبادیهایی است که از بدن مادر ترشح میشود و برای رشد کودک لازم است.
نتایج پژوهشهای متعدد نشان میدهد کودکانی که شیر خشک میخورند بیشتر از نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند به انواع آلرژیها مبتلا میشوند. توجه داشته باشید «ایمونوگلوبولین A» ی موجود در شیر مادر باعث ایجاد چنین حفاظتی در کودکان میشود.
شیر مادر باعث تقویت حافظه میشود. در واقع کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشود باهوشتر هستند. نتایج پژوهشهایی که روی بیش از 17 هزار کودک انجام شده است نشان میدهد کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشوند بهره هوشی بالاتری از کودکانی که شیر خشک میخورند دارند. هر چه مدت زمان تغذیه با شیر مادر بیشتر باشد کودکان امتیاز بیشتری از نظر هوش میگیرند.
اخیرا" مشخص شده است، هرچه دوران استفاده ی کودکان از شیر مادر طولانی تر باشد و دیرتر خوردن غذاهای معمولی و جامد را آغاز کنند، احتمال ابتلا به چاقی در بزرگسالی برای آن ها کمتر می شود.
از دیگر مزایای تغذیه با شیر مادر مقرون به صرفه بودن آن از نظر اقتصادی است و اینکه شیردهی مادر را از شستشو و تمیز کردن شیشه شیر راحت میکند.
دکتر فاطمه حیدری
عضو هیئت علمی گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز