عاقبت یارانه

مجلس شورای اسلامی طى قانون بودجه 93، دولت را ملزم به حذف یارانه ثروتمندان کرد که در عمل اتفاقى نیفتاد و پس از اصرار مجدد مجلس به حذف یارانه ثروتمندان در قانون بودجه 94، سرانجام از سوى علی طیب‌نیا، وزیر اقتصاد خبر رسمى آغاز حذف یارانه برخى افراد پردرآمد اعلام شد، این در حالى است که معاون اول رئیس جمهور در همان زمان اعلام کرد که براى پرداخت یارانه به همه، 15 تا 16هزار میلیارد تومان کسرى وجود دارد، پس از آن بود که دولت در ابتدای سال 94 در بخشنامه‌ای مسئولیت حذف یارانه بگیران را به وزارت کار سپرد.

طبق بودجه سال 94 وزارت کار موظف به حذف یارانه 6 میلیون نفر از ثروتمندان بود که این رقم محقق نشد، بحث حذف یارانه نقدی ثروتمندان موضوع مهمی است که همواره دولتی‌ها معتقد بودند که پرداخت یارانه نقدی باید از سوی ثروتمندان به‌نفع فقرا، نیازمندان و اشتغال حذف شود. در حالی که طی سال گذشته مسئولان دولت یازدهم پرداخت یارانه نقدی را با عبارات "مصیبت عظما" و "عذاب الیم" می خواندند و بر حذف یارانه ثروتمندان تأکید می‌کردند، یک‌باره در سال آخر فعالیت خود مسئولان دولت یازدهم مخالف حذف یارانه ثروتمندان شدند.

اما طی 3 روز گذشته درست چند هفته مانده به انتخابات 96 ستاد هدفمندی یارانه طی اطلاعیه‌ای خبر از 3برابر شدن یارانه نقدی بیش از 10 میلیون نفر تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی در آستانه انتخابات 96 داد.

در اطلاعیه ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها درباره افزایش مستمری مددجویان آمده است: "در راستای اجرای قانون بودجه سال 1396 کل کشور و به‌منظور افزایش حداقل مستمری خانوارهای مددجوی تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی کشور مستمری مددجویان مذکور به‌صورت علی‌الحساب به‌شرح جدول ذیل افزایش یافته و علاوه بر یارانه پرداختی فروردین ماه به حساب سرپرستان خانوارها واریز و قابل برداشت خواهد گردید.

مبلغ افزایش‌یافته افراد تحت پوشش:

950.000 ریال برای خانوار یک‌نفره

1.890.000 ریال برای خانوار دونفره

2.530.000 ریال برای خانوار سه‌نفره 

3.370.000 ریال برای خانوار چهارنفره

3.650.000 ریال برای خانوار پنج‌نفره و بیشتر".

افزایش یارانه مستمری‌بگیران آن هم درست در آستانه انتخابات شائبه‌هایی را به‌همراه دارد. اولین ابهام در این تصمیم دولت پرداخت علی‌الحساب این مبلغ به حساب نیازمندان است، یعنی ممکن است بعد از انتخابات رقم یارانه نیازمندان کاهش یابد.

دومین ابهام این است که چگونه ممکن است در حالی که تا پیش از این دولتی‌ها پرداخت یارانه نقدی را "مصیبت عظما" و "عذاب الیم" می‌دانستند و گلایه از کمبود بودجه می‌کردند، و درحالی که بودجه پرداخت یارانه نقدی در سال 96 مانند سال‌های گذشته است، مشکل کمبود بودجه دولت در تأمین مبلغ یارانه نقدی چگونه حل شده است؟

برای جبران منابع افزایش 3برابری یارانه نقدی 10 میلیون نفر لازم است که دولت یارانه نقدی حداقل 20 میلیون نفر را قطع کند که ممکن است این طرح توسط حسن روحانی پس از انتخابات ریاست جمهوری به‌شرط پیروزی اجرا شود، در غیر این صورت دولت دچار کسری مضاعف در تأمین یارانه نقدی خواهد شد.

تا پیش از این صحبت از این بود که یارانه ثروتمندان به‌نفع یارانه نیازمندان قطع شود. آیا در راستای تصمیم یک‌باره دولت، یارانه میلیون‌ها نفر به‌زودی قطع خواهد شد؟ چرا تا کنون دولت اقدام به افزایش یارانه نیازمندان نکرده بود؟ دولتی که تا کنون معتقد بود شناسایی پردرآمدها دشوار است چگونه موفق به شناسایی مشمولین جامعه هدف حذف یارانه شد؟

طبق قانون بودجه 94 وزارت کار موظف بود تا پایان 94 تعداد 6 میلیون نفر از ثروتمندان را از دریافت یارانه نقدی حذف کند و به یارانه نیازمندان بیفزاید. چرا قانون بودجه 94 با 2 سال تأخیر در حال انجام است؟ چرا دولت بعد از مدت ها تأخیر در آستانه انتخابات تصمیم به حذف یارانه ثروتمندان به نفع نیازمندان گرفته است؟

پیش از این علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال 95 درباره شناسایی جامعه هدف ثروتمندان معتقد بود: مجلس شورای اسلامی سال 94 حذف 6میلیون نفر و سال 95 حذف یارانه حدود 30 میلیون نفر را برای وزارتخانه تعاون، کار و رفاه اجتماعی تکلیف کرده است اما شناسایی این تعداد یارانه‌بگیر بسیار دشوار است و احتیاط فراوانی می‌طلبد.

به گزارش تسنیم، به‌اعتقاد کارشناسان بازار کار با توجه به اینکه دولت تا چندی قبل گلایه از کمبود بودجه برای پرداخت یارانه نقدی داشت، افزایش یک‌باره یارانه 10 میلیون نفر و اضافه شدن این مبلغ به بودجه مورد نیاز برای پرداخت یارانه نقدی به‌نظر عوام‌فریبانه است.