سالروز میلاد بزرگ پرستار تاریخ، روزی است برای قدر نهادن ذره‌ای از زحمات فرشتگان سفیدپوش، فرشتگانی که رنج بیمار را رنج خود می‌دانند. پرستاران شب و روز بر بالین بیمار بیدار می‌مانند تا ذره‌ای از تألمش بکاهند، رسالتشان درمان است و در راهش قسم خورده‌اند که از هیچ تلاشی دریغ نکنند و پای قسمشان هم ایستاده‌اند.
ساعت بخش اورژانس بیمارستان کامکار ۱۱ شب را نشان می‌دهد، اما اینجا جز تاریکی آسمان هیچ نشانه‌ای از شب دیده نمی‌شود، اورژانس همیشه شلوغ بیمارستان کامکار هر لحظه بیمار پذیرش می‌کند همه در حال جنب و جوشن‌اند، کسی از درد آه می‌کشد، مادری از رنج فرزندش گریه می‌کند و افرادی هم سخت مشغول کارند، مردان وزنان سفید پوشی که شب را بیدار می‌مانند تا بیماری بتواند راحت بخوابد.
پرستاری که همیشه سختی و درد دیگران را درمان کرده است حالا در روز پرستار فرصتی دارد برای اینکه از سختی‌های خود بگوید، سختی‌ها و مشکلاتی که ادامه راه را برای بسیاری از آنها سخت کرده است، ازشیفت‌های گاه و بیگاه و اضافه کاری‌های اجباری تا حقوق و مزایای اندک به نسبت سختی کار، از اجرایی نشدن تعرفه گذاری خدمات پرستاری تا مطرح نبودن پرستاری به عنوان مشاغل حاکمیت و مشکلات دیگر حتی باعث شده است عده‌ای ازفارغ التحصیلان عطای کار را به لقایش ببخشند.
پاسخ به یک نیاز فطری
اما چیزی که پرستاران را به ادامه راه امیدوارتر می‌کند روح انسان دوستانه‌ای است که در این شغل وجود دارد، اعظم ابراری مسئول بخش داخلی زنان بیمارستان کامکار ضمن بیان این مسئله معتقد است: کمک به هم نوع امری فطری بوده که در ذات همه انسان‌ها است و در شغل پرستاری این نیاز انسان پاسخ داده می‌شود، وقتی که یک پرستار می‌تواند دردی از بیمار را کم کند و به سرحال شدن یک بیمار کمک کند، بالاترین لذت زندگی‌اش را تجربه می‌کند.
هیچ وقت درد هیچ بیماری برای پرستار عادی نمی‌شود، پرستار به مرور و با تجربه بیشتری که به دست می‌آورد
او که حالا ۱۰ سال از عمرش را وقف این شغل کرده است اعتقاد دارد: همه پرستارها از بد حال شدن یک بیمار و درد کشیدنش متأثر می‌شوند بارها شده است که در حال احیای بیمار پا به پای همراهان بیمار اشک ریخته‌ایم و هر کدام از ما روزهای بدی را در این شغل تجربه کرده‌ایم که هیچ وقت از ذهنمان خارج نمی‌شود، اما روزهای و تجربه‌های خوب هم زیاد داشته‌ایم، بیرون رفتن بیمار روی پاهای خودش از بخش بهترین صحنه‌ای است که یک پرستار می‌تواند ببیند.
داشتن روحیه سازگاری مهم‌ترین ویژگی است که یک پرستار موفق باید در خود تقویت کند، این را ابراری گفت و تأکید کرد: اینکه برخی معتقدند پرستاران یا افرادی که در کار درمانی مشغول به فعالیت هستند بعد از مدتی درد کشیدن و در خطر بودن جان بیمار برایشان عادی می‌شود کاملاً اشتباه است، هیچ وقت درد هیچ بیماری برای پرستار عادی نمی‌شود، پرستار به مرور و با تجربه بیشتری که به دست می‌آورد توان کنترل خود در این شرایط را بیشتر می‌کند و از طرف دیگر احساس مسئولیتش در مواجهه با بیمار سبب می‌شود که بتواند این شرایط را بهتر کنترل کند اما هیچ وقت سنگ دل نمی‌شود.
تمرین سازگاری
به گفته وی بسیاری از افرادی که در این رشته تحصیل می‌کنند، نمی‌توانند با این شرایط کنار بیایند و وارد این شغل نمی‌شوند یا بعد از مدتی آن را رها می‌کنند، اما کسی می‌تواند در این شغل باقی بماند که روحیه سازگاری را در خود تقویت کند، اما به هیچ عنوان مرگ یک بیمار برای یک پرستار طبیعی نمی‌شود، ما به بیماری هیچ فردی عادت نمی‌کنیم در بسیاری از موارد این عذاب و سختی را در محیط خانه هم ادامه پیدا می‌کند.
ابراری با اشاره به سختی‌های شیفت درگردش بودن پرستاری، می‌گوید: امروز ثابت شده است که به هم ریختن خواب طول عمر را کم می‌کند و رنج بیماری‌ها را افزایش می‌دهد و سلامت پرستاران هم با شیفت‌های در گردش به خطر می‌افتد، بسیاری از پرستاران امروز از مشکلات جسمانی مختلفی از جمله درد در نواحی کمر و پا رنج می‌برند.
ابراری در رابطه با اضافه کاری زیاد شغل پرستاری گفت: وقتی که پرستار نتواند به زندگی عادی و تفریح و امور عادی خود برسد در نتیجه در محل کار هم روحیه و انگیزه کافی برای رسیدگی پیدا نمی‌کند.
وی افزود: از دست رفتن انرژی پرستار و نبود روحیه کافی ممکن است به برخی نارضایتی‌ها منتهی شود، همین مسائل سبب شده که خیلی‌ها راغب نباشند پرستاری بخوانند و آن‌هایی هم که خوانده‌اند راغب نیستند که کار کنند، اگر انگیزش در پرستار ایجاد شود نیروی کار پرستار افزایش پیدا می‌کند و در نتیجه مراقبت از بیمار و رضایت بیمار هم بیشتر خواهد بود و نفعش را همه می‌برند.
شغلی فرسایشگر
روح الله ناصری یکی از پرستاران بخش ccu بیمارستان کامکار است که به دلیل اشتغال همسر وی به پرستاری و شیفت‌های در گردش بیمارستان‌ها نگهداری از دو فرزندانشان را سخت کرده است، اما او اعتقاد دارد که پرستاری را نمی‌توان رها کرد.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر بیان کرد: فردی که وارد این شغل می‌شود در اکثر موارد توان و دل رها کردن این شغل را ندارد، یکی از مسائلی که سبب می‌شود پرستاران با همه سختی‌ها شغلشان را ادامه بدهند این است که با جان بیمار سرو کار دارند.
پرستارهای بسیاری هستند که اصلاً حکم ندارند و نمی‌دانند که حقوق و مزایایی که می‌گیرند بر چه اساس است
این پرستار افزود: تزریق قطره چکانی درآمد پرستاران و ثبت انواع قرار دادهای شرکتی، قراردادی، پیمانی و استخدام و تفاوت پرداختی این پرستاران سبب از بین رفتن انگیزه می‌شود، پرستارهای بسیاری هستند که اصلاً حکم ندارند و نمی‌دانند که حقوق و مزایایی که می‌گیرند بر چه اساس است.
به گفته ناصری هیچ شغلی به اندازه پرستاری نیروی کارش را فرسوده نمی‌کند و نیاز است که این شغل به عنوان یکی از مشاغل سخت مطرح شود، دیسک کمر و گردن یکی از معمول‌ترین عوارضی است که پرستاران در سنین جوانی می‌گیرند و مزایای بازنشستگی زودتر از موعد در مشاغل سخت می‌تواند برای پرستاران انگیزه بخش باشد.
نیاز به حداقل ۶۵۰ پرستار دیگر در قم
مدیر پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی قم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر از اشتغال ۱۵۲۴ نفر پرسنل گروه پرستاری در مراکز آموزشی درمانی دولتی خبر داد و گفت: ۱۴۰۰ تخت فعال و ستاره دار دراین ۶۶ مرکز وجود دارد و نسبت نیرو به تخت تقریباً یک و یک دهم است که این میزان حداقل باید به یک و نیم برسد که برای اینکه بخواهیم به این حداقل استاندارد برسیم حداقل ۶۵۰ نیرو کم داریم.
عزت الله براتی از لزوم فعالیت و به کارگیری کمک پرستار در بیمارستان‌ها گفت و افزود: یکی از چالش‌های اصلی ما نبود کمک پرستار است که برای این امر هم فکری شده و مجوز ۱۰ هزار کمک پرستار توسط وزارت خانه گرفته شده است که این افراد در مراکز درمانی بعد از آموزش‌های لازم مشغول به کار شده و اقدامات اولیه پرستاری توسط این افراد انجام می‌شود.
به گفته وی در رده کمک پرستاری مراقبت‌های اولیه پرستاری انجام می‌گیرد و باید یک چهارم نیروهایی که امروز در بیمارستان‌ها فعالیت می‌کنند کمک پرستار باشد که بخشی از خلأیی که وجود دارد با روی کار آمدن نیروهای کمک پرستار حل می‌شود.
براتی از جذب ۳۱۰ نفر نیروی پرستاری در آزمون استخدامی اخیر خبر داد و گفت: این افراد در مرحله گزینش هستند و به زودی به سیستم درمانی اضافه خواهند شد، از طرف دیگر تمدید مدت خدمت نیروهای طرحی هم راهکاری است که وزارتخانه برای تأمین نیروی مورد نیاز در نظر گرفته است که نیروهای طرحی که باید ۲۱ ماه و ۱۸ روز طرح بگذرانند می‌توانند دوره خدمت خود را تا ۴۸ ماه یعنی ۴ سال تمدید کنند که مدت طرح بیش از ۹۰ درصد همکاران طرحی تمدید شده است.
کمبود متقاضی کار پرستاری در قم
مدیر پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی قم از جذب ۱۳۵ نفر از همکاران گروه پرستاری را بر اساس قرارداد شرکتی هم گفت و تأکید کرد: کار دانشجویی از دیگر اقداماتی است که به منظور پر کردن خلأ نیروی انسانی در دستور کار قرار گرفته است که دانشجویان بالاتر از ترم ۶ می‌توانند برای کار دانشجویی در بیمارستان به کار گرفته شوند که تا به امروز ۱۶۰ دانشجو در بیمارستان‌ها جذب کار شده‌اند.
هر ساعت و هر لحظه‌ای پرستاری برای کار مراجعه کند فضای کار برایشان وجود دارد
براتی کمبود متقاضی کار پرستاری را مشکل اصلی تأمین نیروی کار در بیمارستان‌ها دانست و تصریح کرد: هر ساعت و هر لحظه‌ای پرستاری برای کار مراجعه کند فضای کار برایشان وجود دارد اما متأسفانه متقاضی کار در قم کم است، هیچ نیروی طرحی در نوبتی نداریم و حتی می‌توانیم از شهرهای اطراف هم نیرو جذب کنیم که این نیاز به پرستار در استان جبران شود.
وی افزود: با بهره برداری از بیمارستان‌های جدید هم این نیاز به پرستار بیشتر احساس خواهد شد که باید از قبل برای آن برنامه‌ای در نظر گرفته شود.
قسم خورده‌اند که روزهای سخت درد و بیماری بر بالین من وتو بیدار بمانند، کارشان تعطیلی و غیر تعطیلی و شب و روز هم نمی‌شناسد، کمبود پرسنل و اضافه کاری‌های اجباری و تعداد مراجعه کننده زیاد هم که باشد فرقی نمی‌کند آنها سر پیمانشان ایستاده‌اند و با هر سختی تیمار می‌کنند بیماری که تنها امیدش بعد از خدا به اوست.
پرستاری که در اعزام در آمبولانسی که آتش گرفت سوخت، پرستاری به خاطر احیا مریض مبتلا به آنفلوانزا جان خود را از دست داد و پرستاری که در دفاع از حریم حرم بانو شهید شد تنها بخشی از ایثارگری‌های این قشر است و اثبات می‌کند که بی دلیل نیست که نامشان با زادروز اسوه صبر و ایثار زینب کبری(س) همراه شده است.
