در روزهای اخیر پدیده ای نادر در شهر ملبورن استرالیا رخ داده که رسانه ها از آن به " توفان آسم " یاد کرده اند.
بر اساس گزارش ها، در پی بارش باران و وزش باد در شهر ملبورن استرالیا حدود هشت هزار نفر بر اثر مشکلات تنفسی به بیمارستان مراجعه کرده اند. تاکنون 6 نفر جان خود را از دست داده و وضعیت سه نفر نیز وخیم گزارش شده است. دلیل این پدیده آلرژی ناشی از گرده های گیاهی اعلام شده است.
دکتر اسماعیل ایدنی رئیس دانشگاه علوم پزشکی اهواز این پدیده را مشابه
تنگی نفس های پائیزه در خوزستان، دانست که همزمان با نخستین باران ها رخ می
دهد. بحران تنگی نفس در خوزستان از پائیز 92 آغاز شده و در پاییز سال های
اخیر بیش از 60 هزار مراجعه به مراکز درمانی اتفاق افتاده است.
ایدنی در این باره اظهار کرد: آسم پس از باران (Thunder Storm Asthma) عارضه ای است که در فصل گرده افشانی گیاهان در بسیاری از نقاط جهان رخ داده و یک عارضه شناخته شده در مباحث علمی دنیاست.
وی درباره دلیل این عارضه توضیح داد: گرده های گیاهی یا اسپور قارچ ها به
دلیل درشت بودن، در حالت عادی نمی توانند وارد مجاری تنفسی شوند، اما پس از
باران این ذرات خرد شده و به ذرات کوچک تری تبدیل می شوند که امکان ورود
به ریه را پیدا می کنند و باعث نفس تنگی یا آسم می شوند.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور با بیان اینکه مطالعات متعدد در سراسر
دنیا این مساله را ثابت کرده است، افزود: بیش از 40 مقاله علمی که درباره
آسم پس از باران در دنیا منتشر شده، به شورای سلامت خوزستان ارائه کرده
ایم.
وی تاکید کرد: در زمان نخستین باران های پائیزی در خوزستان نیز مشابه همین
اتفاق رخ داده است و مشاهدات ثابت می کند عارضه تنگی نفس که در زمان نخستین
باران های پائیزی بروز می کند، بیماری آسم ناشی از عوامل استنشاقی حساسیت
زا و بیولوژیک است.
این فوق تخصص آسم و آلرژی اضافه کرد: در بارش های پائیزه در خوزستان با یک
پدیده ناگهانی روبه رو هستیم؛ به طوری که به یکباره چندین هزار نفر به دلیل
تنگی نفس به بیمارستان ها مراجعه می کنند که این مساله نشان می دهد، پدیده
مرتبط با بارندگی است.
وی اظهارکرد: این مساله نمی تواند به دلیل آلاینده های دائمی در هوا باشد
زیرا فقط در زمان نخستین باران پائیزی روی می دهد؛ از سوی دیگر دستگاه های
پایش هوا شاخص های آلودگی (ذرات غبار و گازها) را کمتر از استاندارد نشان
می داد که مجموع این استدلال ها ما را به این نتیجه رساند که عامل اصلی
تنگی نفس گرده های گیاهی است.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور اظهار کرد: تماس مزمن با آلاینده ها شانس
بروز آسم را افزایش می دهد، به همین دلیل مردم خوزستان به دلیل وقوع گرد و
غبار و تماس با دیگر آلاینده های هوا، احتمال بیشتری برای ابتلا به آسم
دارند.
وی ادامه داد: آزمایش ها نیز این مساله را ثابت می کند و بیش از 50 درصد از
بیمارانی که به دلیل تنگی نفس مراجعه کرده و مورد آزمایش قرار گرفتند،
دارای سابقه آسم و بقیه نیز دارای آسم نهفته بودند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز همچنین درباره انتقاداتی که برخی
اساتید رشته کشاورزی نسبت به معرفی گرده های گیاه کونوکارپوس به عنوان
عامل تنگی نفس مطرح کرده اند، اظهار کرد: با توجه به اینکه 'کونوکارپوس'
پوشش گیاهی شهر اهواز و بسیاری از شهرهای خوزستان را تشکیل می دهد و یکی از
فصول گرده افشانی این گیاه در پائیز است، از لحاظ منطقی به این نتیجه
رسیدیم که کونوکارپوس می تواند عامل اصلی در ایجاد آسم پس از باران یا همان
تنگی نفس شهروندان باشد، ولی درمورد اینکه نقش کدام گیاه در این زمینه
پررنگ تر است اصراری نداریم و کارشناسان و اساتید کشاورزی باید درباره نوع
گرده های گیاهی مطالعه و تحقیق کرده و اعلام نظر کنند.
وی درباره مراجعه پنج هزار بیمار تنگی نفس در بصره پارسال همزمان با این
حادثه در اهواز، گفت: در سفر به بصره مشاهده کردم که در این شهر نیز گیاه
کونوکارپوس در سطح وسیعی کشت شده است.
ایدنی افزود: به لحاظ علمی، یک فرضیه تا زمانی که شواهدی برای رد آن وجود
نداشته باشد، قابل قبول است، بر همین اساس تا الان معتقد هستیم که آسم ناشی
از رعد و برق و باران و گرده های گیاهی عامل اصلی تنگی نفس در پائیز
خوزستان است.
ضرورت نصب دستگاه پایش گرده گیاهی
رئیس دانشگاه علوم پزشکی اهواز در ادامه درباره دستگاه های سنجش میزان گرده
های گیاهی که قرار بود در مرکز تحقیقات این دانشگاه راه اندازی شود گفت:
یکی از این دستگاه ها توسط دانشگاه علوم پزشکی اهواز برای انجام تحقیقات
خریداری و راه اندازی شده و دستگاه دوم که توسط هواشناسی خریداری شده بود،
به دلیل نقص فنی هنوز قابل استفاده نیست.
وی اضافه کرد: اساتید دانشگاه هم اکنون در حال نمونه برداری و اندازه گیری
گرده های گیاهی هستند که هنوز نتیجه آزمایش ها استخراج نشده است.
ایدنی با بیان اینکه هم اکنون در بسیاری از نقاط دنیا گرده های گیاهی یکی
از شاخص های پایش هوا به شمار می رود، تاکید کرد: خوزستان به بیش از 30
دستگاه اندازه گیری گرده های گیاهی نیاز دارد و این دستگاه ها باید همانند
دستگاه های سنجش آلودگی هوا در سطح شهرها نصب شده و میزان تراکم گرده ها به
شهروندان اعلام شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز درباره راهکارهای پیشگیری از
بروز تنگی نفس در شهروندان نیز گفت: به شهروندان به ویژه افرادی که مبتلا
به آسم هستند اطلاع رسانی کردیم که در زمان بارش باران، از منزل خارج نشوند
و داروهای خود را نیز مصرف کنند همچنین برای افرادی که در سال های گذشته
دچار حملات تنگی نفس شده اند پروتکل درمانی تهیه و ابلاغ شده است.
ایدنی ادامه داد: درخواست برای هرس کردن درختان کونوکارپوس نیز برای کاهش عوامل محیطی بوده است تا گرده افشانی گیاهی کمتر شود.
شایان ذکر است بر اساس این گزارش، عامل ایجاد توفان آسم
در شهر ملبورن استرالیا، گرده های چمن چاودار اعلام شده که بر اثر بارش
باران و خیس شدن، به صورت ذرات بسیار ریزی درآمده و وارد ریه مردم و باعث
مشکلات تنفسی شده است. هم اکنون در نیمکره جنوبی زمین فصل بهار است و امسال
بهار در ملبورن بیش از معمول مرطوب بوده است. طبق اخباری که رسانه ها
منتشر کرده اند حدود 80 درصد مبتلایان به آسم در استرالیا، حساسیت هایی از
جمله آلرژی به گرده های چاودار دارند.
آبان ماه سال گذشته، نیز همزمان با وقوع بحران تنگی نفس در خوزستان، رسانه
های محلی عراقی در بندر بصره اعلام کردند در سه روز حدود پنج هزار نفر از
اهالی بصره به دلیل تنگی نفس به بیمارستان ها مراجعه کردند. مسئولان دلیل
آن را افزایش میزان رطوبت هوا اعلام کرده بودند.
دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از میان چهار فرضیه، گرده های گیاهی
را به عنوان عامل اصلی تنگی نفس های پائیزه در خوزستان اعلام کرده است.
معرفی گیاه کنوکارپوس به عنوان دلیل اصلی عارضه تنگی نفس با واکنش منتقدان
از جمله اساتید رشته کشاورزی روبه رو شد. در سه سال گذشته بیش از 60 هزار
مراجعه در زمان نخستین باران پائیزی در خوزستان به ویژه اهواز اتفاق افتاد
اما خوشبختانه تاکنون مرگ و میر از این واقعه در خوزستان گزارش نشده است.
نبود بارش باران در پائیز امسال، باعث شده تاکنون بحران تنفسی را در خوزستان شاهد نباشیم.
منبع: ایرنا خوزستان
