دکتر اسماعیل ایدنی رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به اینکه چگونگی تخصیص منابع مالی نظام سلامت به عنوان یک معضل اساسی این حوزه و طرح تحول نظام سلامت
قلمداد می گردد، اظهار داشت: مواضع مختلف و متضادی را در این رابطه از بسیاری از دست اندرکاران حوزه سلامت شاهد هستیم، اما آنچه که مسلم و به طور عینی مشخص می باشد، این است که چرخه و بسترسازی تأمین، حفظ و ارتقاء سلامت آحاد جامعه، نباید تحت هیچ شرایطی دستخوش اختلال شود و تمام سیاستگذاری ها در حوزه سلامت، باید در راستای این هدف کلی باشد.
ایدنی بیان داشت: طرح تحول نظام سلامت یکی از دستآوردهای درخشان دولت تدبیر و امید بوده است که از اردیبهشت ماه ٩٣ با همگرایی بسیار خوب همه دست اندرکاران به خصوص ارائه دهندگان خدمت، تأمین کنندگان منابع مالی طرح تحول نظام سلامت، سیاستگذاران، تصمیم گیران و تصمیم سازان آغاز و در ادامه در حوزه حمایت های اجتماعی، بسیار مثمرثمر و مؤثر بوده است.
وی سه ضلع اصلی درگیر در حوزه سلامت را ارائه کنندگان خدمت (کادر درمانی، تأمین کنندگان دارو و ملزومات پزشکی)، تأمین کنندگان منابع مالی حوزه سلامت (سازمان های بیمه گر، دولت و مردم) و سیاستگذاران که در حوزه سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در رأس آن قراردارد، دانست و گفت: در ابلاغ جزئیات طرح تحول نظام سلامت، تمام این عناصر دارای وحدت بوده و تعهداتی در برابر این مسئله برای آنان تعریف و پذیرفته شده بوده است، بنابراین زمانی که تعهداتی تعریف می شود، تمام سازمان ها براساس این تعهدات وارد عمل می شوند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در خصوص تعهدات ارائه دهندگان خدمت بیان داشت: جامعه پزشکی به عنوان بزرگترین بخش در این میان، فعالیت های خود را در بخش های خصوصی تعطیل و به طور تمام وقت در مراکز دولتی مشغول به کار شدند، همچنین دانشگاههای علوم پزشکی، دارو و ملزومات پزشکی را توسط بیمارستان های تابعه خود تأمین نمودند که این اعمال مدیریت پیش بینی شده در طرح تحول نظام سلامت، سبب حذف واسطه ها و کاهش قابل توجه در قیمت ها و هزینه ها شد.
وی دریافت های خارج از تعرفه را یکی از معضلات و چالش های مهم دانست که سبب می شد بیش از ٦٠درصد هزینه ها توسط خود مردم پرداخت شود، عنوان کرد: در طرح تحول نظام سلامت، با توسعه خدمات بستری در بیمارستان های دانشگاهی، پرداخت از جیب مردم به نحو قابل توجهی کاهش پیدا کرد که می توان گفت این مقدار از ٣٧% به ٥% تنزل داشت، همچنین هزینه خدمات بیماران سرطانی در بیمارستان های تابعه با پوشش خوبی که صورت گرفت کاهش قابل توجهی داشت به گونه ای که دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در سال ٩٣ کل هزینه های مذکور را رایگان کرد، این درحالی است که پیش از این، بسیاری از بیماران درگیر، برای تأمین هزینه های این گونه بیماریهای خانمان سوز به زیر خط فقر سقوط می کردند.
ایدنی دستآوردهای طرح تحول نظام سلامت را بسیار مرغوب دانست و خاطرنشان کرد: بدین نحو جامعه ما در برقراری عدالت در سلامت پیشرفت خوبی پیدا نمود و چتر حمایتی ایجاد شده از نتایج این طرح بوده است، اما شرط کافی برای استمرار این حمایت ها و ادامه چنین برنامه ای که در سطح ملی تعریف شده، تداوم انجام تعهدات توسط سازمانهای متعهد در این طرح و همچنین تداوم همکاری های فرابخشی است.
وی با اشاره به اینکه طرح تحول نظام سلامت با شتاب خوبی شروع، رضایت مندی بالایی را ایجاد و تا کنون خدمات بی بدیلی را به مردم و بیماران ارائه داده است، گفت: مسائل ایجاد شده به خصوص در تأمین منابع مالی، امروز استمرار اجرای طرحی که در طول تاریخ حوزه سلامت، از لحاظ ارائه خدمات بهداشتی-درمانی با کمترین هزینه ها، بی نظیر بوده است را دچار چالش کرده است و اگر سیاست درستی در این خصوص اعمال نشود، نتایج درخشان حاصله به افول خواهد رفت.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور بیان داشت: نظام بیمارستان داری و ارائه خدمات در بیمارستان های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خودگردان است و بخشی از هزینه ها توسط دولت تأمین می گردد اما سایر هزینه ها توسط خود بیمارستان تامین می شود به طور مثال در مجموعه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، حقوق و دستمزد حدود ٩٠٠٠ نفر از پرسنل رده های مختلف، از درآمدهای اختصاصی دانشگاه تأمین می شود، بنابراین اگر به هر دلیلی در بخش تأمین منابع مالی اختلال ایجاد شود، در چرخه پرداخت حقوق، دستمزد و سایر مزایا دچار چالش می شویم که این مسئله در سایر دانشگاه های علوم پزشکی کشور نیز وجود دارد و به همین منوال است.
ایدنی اظهار داشت: مجموع مطالبات دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از بیمه سلامت و سازمان تأمین اجتماعی به عنوان حامیان بیشترین مشتریان خدمات سلامت در سال94، 180میلیارد تومان و در سال95، 322میلیارد تومان است که با در نظر گرفتن بدهی سایر بیمه ها این مطالبات به بیش از 550 میلیارد تومان از شهریورماه سال 94 تاکنون می رسد که این مبلغ صرف نظر از دیرکرد تعیین شده در دستورالعمل های موجود است.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور افزود: از طرفی میزان بدهی دانشگاه در برون سپاریها، بازار و شرکت های دارویی حدود ٣٠٠ میلیارد تومان می باشد که مسلماً تسویه این بدهی ها منوط به پرداخت بدهی بیمه ها به دانشگاه می باشد.
وی با بیان اینکه در ارائه خدمات حوزه سلامت بخصوص در تأمین دارو و تجهیزات پزشکی نمی توان کوتاهی کرد، اظهار داشت: علیرغم عدم پرداخت بدهی ها توسط بیمه ها، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز توانسته است با اتخاذ سیاست های مناسب، بدهی های خود را تا اسفندماه 94 پرداخت کند که بیشتر آن از منابع دیگر تأمین شده است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه افزود: تا امروز سعی بر آن شده که هیچگونه خللی در تأمین خدمات طرح تحول نظام سلامت به وجود نیاید ولی این مسئله به دشواری حاصل شده و همانطور که واضح است تأمین منابع مالی، یک ضلع اساسی در تأمین چرخه خدمات سلامت است و اگر به هر دلیلی در تأمین منابع مالی خلل وارد شود، ادامه خدمت رسانی را با دشواری مواجه می سازد، بنابراین انتظار می رود این چالش ها هر چه سریعتر به گونه ای مطلوب مرتفع گردند.
ایدنی با تأکید بر اینکه سهم بالای منابع مالی طرح تحول نظام سلامت علیرغم تصور موجود برای پزشکان و یا پرسنل دانشگاهی نبوده است، گفت: بیش از ٨٠% منابع مالی طرح تحول نظام سلامت در راستای حمایت از بیمار و اصلاح زیرساختها بوده به گونه ای که به عنوان مثال در مجموعه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز هم اکنون بیش از ٢٠٠ میلیارد تومان پروژه عمرانی جهت توسعه زیرساخت ها در حال انجام است و اکثر بیمارستان های تابعه در حال حاضر شبیه کارگاه های ساختمانی شده اند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به اینکه سازمان های بیمه گر در کل کشور قریب به ١١ هزار میلیارد تومان به بیمارستان های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بدهکار هستند، گفت: سازمان های بیمه گر علت عدم پرداخت مطالبات را عدم بودجه کافی و تأمین منابع عنوان کردند و این در حالی است که تأمین کننده منابع مالی باید در آغاز طرح تحول نظام سلامت، برآورد درستی از هزینه های تحمیل شده داشته باشد، چراکه در این طرح با توجه به خدمات تعریف شده، انتظار تغییر هزینه های سلامت و به موجب آن، پیش بینی افزایش تقاضا وجود داشت به گونه ای که دریافت کنندگان خدمات ٥/٨% افزایش داشتند، علاوه بر این در طرح تحول نظام سلامت، مقرر بود ٥ میلیون نفر از اقشار فاقد بیمه و آسیب پذیر، بیمه شوند ولی ١٠ میلیون و ٧٠٠ هزار نفر بیمه شدند.
وی عنوان داشت: به هر حال در صورت ارائه تعهد، باید زمینه های اجرایی آن نیز مهیا گردد، چراکه تمام موارد مطرح شده در طرح تحول نظام سلامت از جمله تدوین کتاب ارزش های نسبی با تأیید تمام عناصر تصمیم گیر و دخیل در این طرح صورت گرفت و سازمان های بیمه گر نیز با قبول شرایط و آگاهی از تمامی جوانب، متعهد به انجام وظایف محوله شدند و امروز نمی توان اینگونه تحلیل کرد که ارزیابی صورت گرفته در این زمینه نادرست بوده است.
ایدنی عنوان کرد: بسیاری از پزشکان با تعطیل کردن مطب های خصوصی خود به این طرح ملحق شدند ولی هم اکنون با ایجاد شرایط ناپایدار برای تأمین منابع مالی طرح تحول نظام سلامت، اعتماد آنان به مدیران دانشگاهی و بیمارستانی دچار تزلزل شده است، زیرا پرداختی ها باید یک ماه پس از ارائه خدمات انجام شود، ولی به طور متوسط در دانشگاه های علوم پزشکی کشور پرداختی ها با ٩ ماه تأخیر و در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز که وضعیت بهتری نسبت به سایر دانشگاهها دارد، با ٧ ماه تأخیر روبرو است.
وی با اشاره به حمایت های صورت گرفته از طرح تحول نظام سلامت توسط مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و سایر ارکان نظام که سبب کاهش آلام مردم شده است، ابراز داشت: بنابراین با سیاستگذاری درست، باید تجمیع منابع صورت گیرد و هر سازمانی نیز به تعهدات خود عمل کند، در غیر اینصورت اعتماد ایجاد شده بین جامعه پزشکی، بیمارستان ها و سازمان های بیمه گر دچار خدشه و در گام بعدی سبب ریزش نیروهای تخصصی و کارآمد خواهد شد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در پایان با اظهار امیدواری در خصوص پرداخت بدهی های سازمان های بیمه گر در آینده نزدیک گفت: در نظام تصمیم گیری نباید دچار مشکل شد و به جای دور اندیشی، دیر اندیشی کرد، زیرا در اینصورت تصمیم اتخاذ شده پس از برخورد مکرر با موانع و مشکلات متعدد، دیگر فاقد تأثیر مفیدی است که می توانست پیش از این بر جای گذارد.
