در چند روز گذشته، انتشار خبر دستگیری یک پزشک قلابی در شهرستان مسجدسلیمان، واکنش های متفاوتی را در پی داشت. فردی جاعل که پس از مرگ یک پزشک، با سوء استفاده از مدارک وی و تکیه بر شیادی و حقه بازی، ابتدا شنا
سنامه و کارت ملی اصل با مشخصات مرحوم ولی با عکس خودش را فراهم می نماید، سپس با در دست داشتن این اسناد هویتی جدید، دانشنامه مرحوم را از دانشگاه مربوطه، به نام او ولی با عکس خودش تصاحب می کند و در گام بعد نیز با ارائه این اسناد و مدارک به سازمان نظام پزشکی، پروانه مطب و مجوز فعالیت، دریافت و با تسلیم این اسناد اصیل و مهر و امضاء شده و دارای اصالت در سازمان های صادر کننده، به مراکز درمانی مختلف، لباس مقدس طبابت را بر تن می کند.
حال در کنار این موضوع که چگونه مراکز درمانی به این فرد جاعل که گویا آشنایی نیز با الفبای طبابت داشته است و برای بیماران دچار سرماخوردگی و حساسیت، داروهای معمول و برای بیماران مشکل دار، ویزیت توسط پزشکان متخصص را تجویز می نموده است! اجازه فعالیت داده اند، از زاویه دیگر، این سوال پایه ای به ذهن متبادر می گردد که چرا یک نفر که هر چند جسارت، هوش و درایت پایینی نداشته است، می تواند اینگونه سازمان های مختلف صادر کننده مدارک را فریب و یا مورد سوء استفاده قرار داده و از آنها اسناد جدیدی متعلق به یک فرد متوفی را آنهم با تصویر خودش دریافت نماید؟!
در مورد این پزشک قلابی، حداقل می توان سه سازمان را مرتبط با اسناد و مدارک صادر شده برای وی متصور شد؛ سازمان ثبت احوال، دانشگاه محل تحصیل متوفی و سازمان نظام پزشکی؛ حال چگونه می شود که این سازمان ها پس از مرگ پزشک واقعی در اثر سانحه تصادف، در حذف نام وی و بلوکه نمودن تمام فرآیندهای مرتبط با فعالیت او، نتوانسته اند موفق عمل کنند؟ شاید یک پاسخ مهم، نبود سیستم ارتباطی یکپارچه الکترونیک و هماهنگ مبتنی بر شبکه در بین سازمانهای اجرایی مختلف کشور باشد که اینگونه راه را برای سوء استفاده توسط افراد شیاد و جاعل، هموار می نماید.
بدون شک، با پیشرفتهای تکنولوژیک و ارتقاء سیستم های سخت افزاری و نرم افزاری ارتباطی مبتنی بر وب، می توان به راحتی چنین سیستم هایی را که بصورت آنلاین، قابلیت ثبت داده ها و اطلاعات را دارند، در سطحی پیشرفته و قدرتمند طراحی و اجراء کرد و اجازه دسترسی به این اطلاعات را بسته به نیاز دستگاه ها و سازمان های اجرایی خدمت رسان تعریف و این امکان را برای آنها ایجاد نمود که بتوانند بصورت آنلاین، اطلاعات مورد نیاز خود که در اختیار سازمان های دیگرِ مرتبط، مخصوصاً سازمان های پایه ای و ثبت کننده اطلاعات هویتی افراد می باشد را بدست آورده و مبنای خدمتگزاری و پاسخگوئی خود قرار دهند تا مبادا فردی جاعل با استفاده از شکاف های ارتباطی موجود بین سازمان ها و آنلاین نبودن اطلاعات و خروجی ها، بتواند به نفع خود و به زیان جامعه، سوء استفاده و سرقت نماید.
اصطلاح "دولت الکترونیک" سالهاست مطرح گردیده و می طلبد در کشور ما که کشوری در حال توسعه می باشد، این مهم با همت و جدیت بیشتری با استفاده از نیروی انسانی نخبه و کارآمد و تجهیزات به روز دنبال گردد تا بتوان در آینده ای نزدیک، شاهد وجود سیستم های پیشرفته و امن مبتنی بر وب و ارتباط دهنده بین بخشی باشیم و بعنوان مثال با یک کلیک بر روی موس، بتوان بصورت آنلاین مشخص نمود شناسنامه و کارت ملی جدید؛ دانشنامه پزشکی جدید و یا پروانه مطب جدیدی که تقاضا شده است، بدلیل فوت نمودن صاحب اسناد، تمام فرآیندهای مربوطه به پیگیری و صدور آنها بلوکه شده اند و سیستم اجازه صدور را نمی دهد تا بدینصورت، مسیر کلاهبرداری و سوء استفاده تا حد زیادی برای افراد جاعل و شیاد مسدود گردد.
مجتبی اورکی
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
