پرونده‌ای برای یک عمیات سرنوشت‌ساز

به گزارش صبحانه پرس_ کارزار موصل وارد سیزدهمین روز شد. عملیات بازپس گیری این شهر مهم- دومین شهر بزرگ عراق- که از سال 2014 تا کنون در تصرف داعش است، همچنان ادامه دارد. نیروهای مردمی عراق یعنی الحشد الشعبی و پیشمرگه های کرد مهره های اصلی این نبرد به شمار می روند و تاکنون بخشهای مهمی را از تصرف داعش خارج کرده‌اند. 

با شروع عملیات موصل، داعش نیز البته بر حجم جنایاتش افزوده تا ثابت کند هنوز توان ایجاد رعب و هراس را در میان مردم دارد. تروریست‌های داعش، 500 خانوادۀ موصلی را ربود تا در برابر نیروهای عراقی از آنان به عنوان سپر انسانی استفاده کند. در جنایت هولناک دیگری داعش 284 نفر را اعدام کرد. یک منبع اعلام کرده بود که همه این 284 نفر مرد بودند و داعش آنها را سپر انسانی خود در برابر حملات نیروهای عراقی و پیشمرگه کرد علیه تروریست ها قرار داده بود. 

اتفاقاتی که سازمان بین الملل را بر آن داشت تا نسبت به احتمال سوء استفاده داعش از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی در شهر موصل و یا قتل آنها ابراز نگرانی کند. 

 عملیات موصل، با سلسله اتفاقات و واکنش‌های داخلی، منطقه‌ای و بین المللی زیادی همراه شد: 

ناپدیدشدن اعضای داعش یکی از اتفاقات عجیب طی روزهای اخیر بود. یکی از نمایندگان پارلمان عراق، آمریکا را مسئول ناپدید شدن عناصر گروه تروریستی داعش در موصل دانست و گفت: ائتلاف بین المللی به سرکردگی آمریکا در واقعیت سدی در برابر پیشروی نیروهای عراقی در جریان عملیات آزادسازی موصل از اشغال داعش است و آمریکا از گروه تروریستی داعش و تداوم حضور آن در عراق حمایت می کند. 

اظهارنظر مقامات ترکیه از دیگر موضوعاتی بود که بحث برانگیز شد. رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه در سخنانی با انتقاد از مخالفت ها با حضور کشورش در کارزار نظامی حمله به موصل تاکید کرد که مرزهای کنونی با عراق و سوریه با رضایت خاطر ترکیه نبوده و شهر موصل به لحاظ تاریخی متعلق به ترکیه بوده است. 

همچنین در هفتمین روز از عملیات موصل بود که دکتر "علی اکبر ولایتی"، مشاور مقام معظم رهبری در امور بین ‌الملل سفری به عراق داشت و طی مصاحبه‌ای، دولت سعودی را به دخالت در عراق متهم کرد. وی گفت: متاسفانه دولت سعودی حد خودش را نمی داند و عملا تیشه برداشته و به ریشه اعتبار خودش در منطقه می زند. 

در همین اثنا، اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا نیز در طی این عملیات خواستار محاصره داعش در شهر رقه در شمال سوریه همزمان با عملیات آزادسازی موصل شد و اذعان داشت که ما با شرکایمان در سوریه برای انجام این امر تلاش می‌کنیم و هر دو عملیات همزمان خواهند بود. 

 گزارشهایی نیز از این نبرد منتشر شد که حاوی جزئیاتی بود. همچنین در مورد پیشروی ها، آزادسازی شهرها و آزادی گروگانها خبرهای خوبی منتشر شد.

عملیات موصل انتخابات آمریکا را نیز تحت تأثیر قرار داد. نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز در اظهار نظری نسبت به این عملیات واکنش نشان دادند. هیلاری کلینتون، ادعای ترامپ، رقیب خودرا مبنی بر اینکه "تحت رهبری عراق حمله به موصل یک فاجعه است" را اشتباه و خطرناک توصیف کرد. 

آنگونه که منابع کردی می‌گویند کردها نقش مهمی در آزادسازی مناطق تحت کنترل داعش داشتند. به گفتۀ نیروهای کُرد، دو جناح از نیروهای پیشمرگه پس از محاصرۀ منطقۀ بعشیقه در شمال‌شرق موصل، به یکدیگر پیوستند و موفق شدند منطقه‌ای به مساحت یکصد کیلومتر مربع را پاکسازی کنند. در این عملیات همچنین بخش اعظمی از بزرگ‌راه بعشیقه-موصل نیز پاکسازی شده‌‎است که این موضوع به شدت تروریست‌های داعش را محدود کرده‌است. 

سفر اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا به عراق در بحبوحۀ عملیات موصل نیز از دیگر خبرهای مهم بود. اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا یکشنبه پس از سفر کاری از پیش اعلام نشده به بغداد، وارد اربیل شد. در این سفر کارتر با مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق و نیچروان بارزانی، نخست وزیر اقلیم دربارۀ عملیات موصل دیدار و گفتگو کرد. 

بارزانی در این دیدار کارتر را در جریان پیشروی‌های ارتش عراق در موصل قرار داد و اعلام کرد پیشمرگ ها علاوه بر قطع مسیر ارتباطی موصل با بعشیقه این شهرک استراتژیک در شرق موصل را به کنترل کامل خود درآوردند. 

هم چنین پیشمرگه های کرد در هفتمین روز از عملیات خبراز باز پس گیری شهر بعشیقه در نزدیکی موصل از گروه تروریستی داعش دادند. شهر بعشیقه در 12 کیلومتری شمال شرقی موصل واقع است و بازپس گیری این شهر، یکی از موانع موجود در مسیر منتهی به شهر موصل در شمال عراق از میان بر داشته می شود. 

در هفته دوم عملیات، نیروهای عراقی از آغاز هدف قرار دادن مواضع داعش در داخل شهر موصل خبر دادند. این اقدام در پی طرد داعش از روستاهای اطراف موصل صورت گرفته بود.

کشف مهمات داعش از دیگر خبرهای مهم در جریان عملیات موصل بود. نیروهای عراقی طی پیشروی خود در منطقه الرطله واقع در شرق شهر موصل تعدادی خمپاره حاوی گاز شیمیایی کلر و چند قبضه اسلحه و مهمات کشف و ضبط کردند. منابع خبری پیشتر گزارش داده بودند که با تشدید حملات نیروهای عراقی برای بازپس گیری شهر موصل، 30 هزار ماسک ضد شیمیایی بین نیروهای ارتش عراق و پیشمرگه توزیع شد. 

عملیات موصل وارد روز سیزدهم شده است. آنگونه که کارشناسان می‌گویند عراق تا پاکسازی کامل داعش هنوز راه درازی در پیش دارد. با این حال آنگونه که منابع محلی خبر می‌دهند قلمرو داعش روز به روز محدودتر می‌شود و خبرهای موجود از فرار دسته جمعی عناصر داعش حکایت دارد. نقشۀ ذیل که شبکه الجزیره انگلیسی آنرا منتشر کرده، وضعیت گروههای درگیر و همچنین قلمرو داعش را نشان می‌دهد.